Public and private international law bulletin, cilt.40, sa.2, ss.1223-1259, 2020 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmanın amacı, bilhassa son beş yıllık süre içerisinde yaygınlaşan “milletlerarası ticaret mahkemesi” müessesesinin,
Hollanda Ticaret Mahkemesi örneği üzerinden ele alınması ve ticarî tahkim müessesesiyle kıyaslanarak avantaj ve
dezavantajlarının ana hatlarıyla değerlendirilmesidir. Çalışmamızın birinci kısmında, milletlerarası ticarî uyuşmazlıkların
çözümü bakımından sahip olduğumuz seçenekler belirtilmiştir. Bu seçeneklerden tahkim, bütün avantaj ve dezavantajlarıyla
birlikte değerlendirildiğinde, milletlerarası ticarî işlem ve ilişkilerden kaynaklanan uyuşmazlıkların yargı yoluyla çözümü
bakımından en ideal ve en yaygın çözüm yolu olarak kabul görmektedir. Bu itibarla, çalışmamızın ikinci kısmında tahkimi
öne çıkaran sebepler irdelenmiştir. Dünyanın farklı ülkelerinde kurulmuş milletlerarası ticaret mahkemeleri birçok ortak
özellik taşımakta olup, çalışmamıza model olarak aldığımız Hollanda Ticaret Mahkemesi’nin hukukî rejimi diğer milletlerarası
ticaret mahkemeleri bakımından da genel bir fikir vermektedir. Bu itibarla çalışmamızın üçüncü kısmında milletlerarası
ticaret mahkemeleri hakkında genel bir bilgi verilerek, Hollanda Ticaret Mahkemesi’nin hukukî rejimi, yapısı ve işleyişi ele
alınmıştır. Milletlerarası ticaret mahkemeleri, Hollanda Ticaret Mahkemesi modeli üzerinden tahkimle kıyaslandığında bu
mahkemelerin tahkime nazaran bazı açılardan daha avantajlı, bazı açılardan daha dezavantajlı olduğu, bazı açılardan ise
tahkimden pek de farklı olmadığı görülmektedir. Milletlerarası ticaret mahkemeleri, bütün avantaj ve dezavantajlarıyla
birlikte değerlendirildiğinde, milletlerarası ticarî uyuşmazlıkların çözümünde tahkimin sahip olduğu egemenliği bir ölçüde
sarsabilecektir. Ne var ki, uygulamada tahkimin tercih edilmesindeki en önemli sebep olarak gösterilen hakem kararlarının
yüksek icra kabiliyeti, milletlerarası ticaret mahkemeleri tarafından verilen kararlarda -en azından şimdilik- bulunmamaktadır.
International commercial courts have become increasingly popular around the world, especially in the last five years. This
article discusses the advantages and disadvantages of these courts by comparing them to commercial arbitration. The first
part of the article provides information on the resolution options for international commercial disputes. The second part
investigates the characteristics that make arbitration the most preferred method in judicial settlements of international
commercial disputes. A high degree of commonality exists among international commercial courts established in different
states. Therefore, the legal regime of the Netherlands Commercial Court is used as a model in this article to give a general
understanding of other international commercial courts. The third part of the article provides general information on international commercial courts and examines the legal regime of the Netherlands Commercial Court. Based
on the model of the Netherlands Commercial Court, international commercial courts have advantages
and disadvantages when compared to arbitration. In some respects, however, these two dispute resolution
mechanisms do not differ substantially. Given the advantages and disadvantages, international commercial
courts may weaken to a certain extent the dominant status of arbitration in the resolution of international
commercial disputes. However, easy and widespread enforceability of awards is considered the most important
reason arbitration is preferred in practice. Judgments of international commercial courts currently lack this
feature, at least for the time being.