Para Vakıfları: Muhasebe Defterlerine Göre 17. Yüzyıl İstanbul Uygulaması


Koyunoğlu H. H.

Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, cilt.8, sa.4, ss.253-303, 2008 (ESCI)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2008
  • Dergi Adı: Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Emerging Sources Citation Index (ESCI)
  • Sayfa Sayıları: ss.253-303
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Kişilerin paralarını kendi mallarından ayırarak vakıf kurma yoluyla toplumun bütününün veya bir kısmının istifadesine sunmaları demek olan para vakfı, gerek teorik olarak gerekse uygulamaları bakımından tartışmalara yol açmıştır. Osmanlı devletinde, bir dönem tartışılmakla birlikte, yaygın olarak para vakıfla-rı kurulmuş ve çok çeşitli hizmetler görmüştür. Bu çalışmada, para vakıflarının hukuki yönü kısaca ele alındıktan sonra, ağırlıklı olarak, 17. yüzyılda İstan-bul’da faaliyet gösteren vakıflardan örnek olarak seçilen 50 vakfın muhasebe defterlerindeki gelir, gider, alacak ve diğer bilgileri analiz edilmiştir.

Cash waqf (foundation) means to dedicate some money from one’s possessions and to establish a waqf on that amount of money and to offer it to the benefit of people generally or to allocate it to make use of them by some segments of the community particularly. In this meaning, in view of its theory and implementation these kinds of waqfs have caused disputes. Although during one period it was disputed, cash waqfs were very extensively established during the Ottoman Empire and thank to these waqfs much diversified services have been carried out. In this study, legal status of cash waqfs has been evaluated shortly and then the data like incomes, outcomes, receivables and others of accounting books of as sample selected 50 waqfs amongst those acting particularly in 17th Century in Istanbul have been analyzed.