Toplumsal hareketler, devrim ve siyaset (1999-2020)

Çetinkaya Y. D.

Katkı, sa.10, ss.37-48, 2020 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2020
  • Dergi Adı: Katkı
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.37-48
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Toplumsal hareketlerin de diğer birçok mefhum gibi bir tarihi vardır. Toplumsal hareketin modern bir olgu olarak ortaya çıkışı da bu tarihselliğin bir görüngüsüdür. Bu makale dünyanın farklı yerlerinde ortaya çıkan toplumsal hareketlerin 1999 yılından sonra geçirdiği dönüşümü bu tarihsellik bağlamında ele alıyor. Dünya 1999 ile 2008 arasında yaygın olarak küreselleşme denilen neoliberal kapitalizme karşı “küreselleşme karşıtı” ya da “karşı küreselleşme hareketi”nin sokak eylemlikleri ile sarsıldı. Bu sokak eylemlerine ve gösterilere kürenin dört bir yanında toplanan Sosyal Forumlar eşlik etti. 2008 yılı civarında gelişen ekonomik, finansal ve iklimsel krizler toplumsal hareketler dünyasında büyük bir alt üst oluşa yol açtı. O güne kadar örgütlü siyasal çevrelerin başını çektiği bir zamanın ardından bir sosyal patlamalar dönemine girildi. Kabaca 2008 ile 1015 arasında yaşanan bu isyanlar dönemi mevcut sol siyasal ve toplumsal örgütlerin kendilerini içinde kaybettiği ve toplumun hemen hemen bütün kesimlerini içine alan bir sosyal patlama idi. 2015-2020 arası dönemde siyasal bir alternatif olarak ortaya çıkan çeşitli siyasal yapıların bu sosyal hareketleri ve sosyal isyanları sistem içinde soğurmasıyla toplumsal hareketler gündemi ve kamusal alanı sağ popülist/milliyetçi siyasal hareketlere terk ettiler. Makale son yirmi yılın toplumsal hareketlerinin küresel bir analizini yapıyor.