TİP 1 DİABETES MELLİTUS OLAN ÇOCUĞUN İZLEMİ VE TOPLUMDA BAKIMI


Bayrak Demirel Ö., Yildiz M.

KRONİK HASTALIĞI OLAN ÇOCUĞUN İZLEMİ VE TOPLUMDA BAKIMI, Gülbin Gökçay,Gonca Keskindemirci, Editör, Istanbul University, İstanbul, ss.519-536, 2024

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Ders Kitabı
  • Basım Tarihi: 2024
  • Yayınevi: Istanbul University
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Sayfa Sayıları: ss.519-536
  • Editörler: Gülbin Gökçay,Gonca Keskindemirci, Editör
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Tip 1 diabetes mellitus , çocuk ve ergenlerde en sık görülen diyabet şekli olup, kronik metabolik bir hastalıktır. Tip 1 diabetes mellitus insidansı tüm dünyada giderek artmaktadır. Çoğunlukla otoimmünite nedeniyle pankreas beta hücreleri kronik yıkıma uğrar ve insülin eksikliği gelişir. Multifaktöriyel poligenik kalıtım gösteren Tip 1 diabetes mellitus’e yatkın olan çocuklarda çevresel tetikleyiciler hastalığı başlatır. Klasik Tip 1 diabetes mellitus bulguları poliüri, polidipsi ve tartı kaybıdır. Karakteristik semptomların varlığında rastgele alınan plazma glukoz düzeyinin ≥ 200 mg/dL olması tanı koydurucudur. Erken fark edilmeyen olgular diyabetik ketoasidoz ile başvurabilir. Tip 1 diabetes mellitus izleminde optimum glisemik kontrol sağlamak amaçlanır. Çocuğa ve aileye diyabet eğitimi vermek amaca ulaşmada önemli bir rol oynar. Tip 1 diabetes mellitus tanısı olançocuk endokrinoloji uzmanı, diyabet hemşiresi, diyetisyen ve psikologdan oluşan diyabet ekibi tarafından takip edilmelidir. Diyabet tedavisinde beslenme büyük öneme sahiptir. Tip 1 diabetes mellitus tanısı konan çocuklara ve ailelerine en erken zamanda kapsamlı bir beslenme eğitimi verilmelidir. Düzenli fiziksel aktivite yaşam kalitesini artırır, büyüme ve gelişmeye katkı sağlar. Diyabetli çocuklar, gerekli düzenlemeler yapıldığında, sağlıklı akranları gibi güvenle spor yapabilirler. Okulda glisemik kontrolün sağlanabilmesi diyabet yönetimi için çok önemlidir. Beden eğitimi dersleri ve sınavlar göz önünde bulundurularak, her çocuk için bireyselleştirilmiş bir program hazırlanmalıdır. Hipoglisemi ve diyabetik ketoasidoz, Tip 1 diabetes mellitus’ün akut ve ciddi komplikasyonlarıdır. Komplikasyon gelişmesini engellemek için aile eğitimi programları yaygınlaştırılmalıdır. Tip 1 diabetes mellitus tanısı alan çocuk ve ailesi psikososyal açıdan da takip edilmeli ve desteklenmelidir. Diyabet ekibinin, çocuklar ve aileleri ile iletişimi düzenli ve sürekli olmalıdır. Tip 1 diabetes mellitus tedavisi yaşam boyu devam edecek bir süreçtir