Akademik Veri Yönetim Sistemi
Maliye Çalışmaları Dergisi, sa.69, ss.49-69, 2023 (Hakemli Dergi)
Küresel ısınma, iklim değişikliği ve çevre kirliliği sebebiyle yeterli gıda arzının sağlanamadığı, ithalat yapabilme kapasitesinin düşük olduğu ülkelerde gıda güvencesi zarar görebilmektedir. İlaveten küresel gıda arzındaki riskli faktörler dikkate alındığında ithalatın kolay ve ucuz bir yöntem olmadığı ileri sürülebilmektedir. Kimi ülkeler yüksek sıcaklık ve kuraklık sorunlarıyla karşılaşabilirken kimi ülkelerde de düzensiz ve aşırı yağış rejimleri oluşabilmektedir. Ayrıca özellikle tarımsal üretime zarar verebilen çeşitli organizmaların kontrolsüz biçimde çoğaldığına şahit olunabilmektedir. Anılan sebeplerle gerek tarımda gerekse hayvancılıkta azalan verim kaybı ithalata dayalı önlemleri zorunlu kılabilmektedir. Bu kapsamda ulusal ölçekte, yeni iklim koşullarına uygun tarım ürünlerinin üretiminin yaygınlaştırılması ve hayvan ırklarının coğrafi bölgeye uyum sağlayabilecek biçimde ıslahı tartışılabilmektedir. Tüm bunların gerçekleştirilebilmesi amacıyla hükümetlerin, uluslararası iş birliği çerçevesinde, ulusal kapsamda etkin tarım politikalarına yönelimi önerilebilmektedir. Bu açıdan değerlendirildiğinde maliye politikası araçları arasında yer alan vergi harcaması niteliğindeki düzenlemelerden yararlanmak olasıdır. Bu çalışmada, Türkiye’de tarım sektörüne yönelik vergisel kolaylıklar sosyo-ekonomik açıdan incelenmiş olup gıda güvencesi bağlamında araştırılmıştır. Bu kapsamda fonksiyonel açıdan vergi harcamaları ile GSYH arasındaki ilişki incelendikten sonra Türk Vergi Sisteminde; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu (GVK) ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu (KDVK) özelinde ele alınan tarım sektörüne yönelik vergisel kolaylıklar, hayvan üretim istatistikleri ve bitkisel üretim istatistikleri göz önüne alınarak değerlendirilmiştir.