Akademik Veri Yönetim Sistemi
Zamanını Aşan Miras: İpek Yolu Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 31 Mayıs - 01 Haziran 2024, ss.335-354
Bölge ülkelerinin ÇHC ile ekonomik ilişkileri ÇHC lehine (Ermenistan-Kazakistan-Türkmenistan hariç) gelişme göstermesine rağmen aradaki farkın nasıl kapatılacağına dair görünürde herhangi bir plan-proje yoktur. Dahası bu açığın kısa sürede dengelenebileceği de öngörülmemektedir. Kurulan sistem sadece ÇHC lehine işler hâle getirilmiş durumdadır. Bu dengesizliğin ortadan kaldırılması, bölge ülkelerindeki küçük sanayi işletmelerinin kapanmaması, üretimin sekteye uğramaması ve bununla ilintili olarak işsizliğin artmaması ÇHC ile olan ekonomik ilişkilerde bağımlılığı azaltıcı tedbirler alınmasını zorunlu kılmaktadır. Bu anlamda yerli üretimi ve yerli tüketimi teşvik etmek ve gerekli alanları desteklemek yanında, bilhassa Türkiye için tekstil gibi dış ticaret pazarında önemli yer tutan kalemlerde ÇHC’den ithalatı sınırlayıcı tedbirler alınmalıdır. Tarımda, sanayide ve küçük işletmelerde üretimde kendisine yeter bir toplum ortaya çıkarmadan ÇHC ekonomisiyle başa çıkmak zor görünmektedir. Bu bağlamda ekonomistlerin konuyu etraflıca tartışması, sorunların çözümüne dair fikirler üretmesi ve uygulanması için siyasi erkin adım atması zorunlu hâle gelmiştir. ÇHC’nin bölgede bilhassa madenlere ilgisi etraflıca değerlendirilmeli, stratejik madenlerin Çin’e satılmamasına yönelik tedbirler alınmalıdır. Brezilya, Arjantin ve Meksika gibi ülkelerin millî üretimlerini korumak adına aldığı tedbirler bu hususta incelenmeli, benzer adımlar atılmalıdır. Bölgenin bu süreçte en önemli avantajı jeopolitik konumu olacaktır...