Maliye Çalışmaları Dergisi, sa.68, ss.67-80, 2022 (Hakemli Dergi)
Kayıtdışı ekonomi, birçok makro değişken ile ilişkili olan bir kavramdır.
Bu değişkenlerde yaşanan seyir kayıtdışı ekonominin artmasına neden
olabilirken, bazı durumlarda kayıtdışı ekonomiyi azaltıcı etki gösterebilir.
Finansal gelişme de kayıtdışı ekonomi ile yakın ilişkili bir kavramdır.
Literatürde yer alan çalışmalar ve teorik ifadeler finansal gelişmenin
artmasının kayıt dışılığı azaltıcı etki göstereceği yönündedir. Bu çalışmada
da kayıtdışı ekonomi ile finansal gelişme arasındaki ilişki Türkiye örneklemi
üzerinden incelenecektir. Çalışmada finansal gelişmeyi temsilen, finansal
gelişme, finansal kurumlar ve finansal piyasalar endeksi kullanılmıştır.
Kayıtdışı ekonomiye ilişkin değişken olarak da Elgin, Kose, Ohnsorge ve Yu
(2021)’nin DGE modeli ile tahmin ettiği seriler kullanılmıştır. 1990 ile 2017
dönemine ait yıllık veriler ele alınmıştır. Çalışmanın ampirik analizinde
FADF, ADF birim kök testi ve Fourier Todo-Yamamoto nedensellik testi
kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuç finansal piyasalar ve kayıtdışı
ekonomi arasında tek yönlü nedensellik olduğu yönündedir. Bu sonuç
doğrultusunda, kayıtdışı ekonomiyle mücadele edilirken, finansal
gelişmenin önemi hatırlanmalı ve göz ardı edilmemelidir. Finansal
gelişmenin artması ile kayıtdışı ekonominin küçüleceği ifade edilebilir.