Pankreatojenik diabetes mellitus: Prevalans, fenotipik özellikler ve klinik seyrin değerlendirilmesi


Hacişahinoğulları H., Bilik Oyman G., Yiğit Yalçın B., Yılmaz B., Çalıkoğlu Barbaros B. F., Gül N., ...Daha Fazla

60. Ulusal Diyabet, Metabolizma ve Beslenme Hastalıkları Kongresi, Antalya, Türkiye, 15 - 18 Mayıs 2024, cilt.2024, ss.105-106, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Cilt numarası: 2024
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.105-106
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

GİRİŞ VE AMAÇ:Pankreatojenik Diabetes Mellitus (Tip3c DM), pankreas hastalıkları nedeniyle

Langerhans adacıklarının hasar görmesi sonucu gelişir. Tip3c DM tanısı, zaman zaman tip 1 ya

da tip 2 DM olarak yanlış sınıflandırılabilmekte; ancak klinik seyir ve tedavisi itibari ile kendine

özgü farklılıklar göstermektedir. Bu çalışmada Tip3c DM’nin prevalans, fenotipik ve klinik özelliklerini

değerlendirmek amaçlanmıştır.

YÖNTEM:Retrospektif olarak dizayn edilen çalışmaya 2021, 2022 ve 2023 yıllarında İstanbul

Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı, Diyabet polikliniğine DM tanısı

ile başvuran ve takibe alınan hastalar (n: 1206; K: 563, E: 643) dahil edilmiştir. Tüm hastaların

klinik verileri üç araştırmacı tarafından (GBO, BYY, BY) ayrıntılı olarak tekrar değerlendirilerek DM

sınıflaması Amerikan Diyabet Derneği’nin güncel sınıflandırması esas alınarak yeniden yapılmıştır.

Yeni sınıflamaya göre Tip3c DM tespit edilen hastaların fenotipik (cinsiyet, yaş, vücut kitle indeksi,

DM başlangıç şekli) ve laboratuvar (HbA1c, C-peptid, lipid profili, malnutrisyon belirteçleri) özellikleri

ile klinik seyirlerine ait veriler (mikrovasküler ve makrovasküler komplikasyonlar, uygulanan tedavi

tipleri) retrospektif olarak incelenerek Tip 1 diyabet, Tip 2 diyabet, latent otoimmun diyabet (LADA)

ve gençlerde görülen erişkin tipi diyabet (MODY) tanılı hastalar ile karşılaştırılmıştır.

BULGULAR:İlk değerlendirmedeki sınıflamaya göre tip3c prevalansı %0,7 iken, yeniden sınıflama

sonrası prevalans %1,8 olarak tespit edildi (Figür-1). Tip 3c diyabetli bireylerin % 9.5’i tip 1, % 47.7’

si tip 2 diyabet, %4.8’si LADA, % 9.5’i belinmeyen diyabet olarak sınıflandırıldığı sadece % 28.5’inin

doğru sınıflandırıldığı saptandı. Tanı sırasındaki yaş ortalaması 56.1±15.9 yıl olup tip 1 DM, MODY

veya MODY şüpheli gruplardan anlamlı olarak daha ileri tespit edildi (sırasıyla p=0.001, p=0.003,

p=0.045). Tip3c diyabetli bireylerde fenotip ve laboratuvar özellikleri ile klinik seyirlerine ait verilerin

diğer diyabet tipleri ile karşılaştırılması sırasıyla Tablo-1’de gösterilmiştir.

TARTIŞMA VE SONUÇ:Tip3c DM tanısı klinik uygulamada hem Tip 1 hem de Tip 2 DM ile karışmakta

ve DM sınıflaması sırasında nadiren akla gelmekte olduğundan prevalansı gerçek değerinin

altında saptanmaktadır. Eşlik eden ekzokrin pankreas yetersizliğine bağlı kırılgan diyabet seyri ve

malnutrisyon riski açısından pankreatik enzim suplementasyonu, insülin tedavisinin zamanında

düzenlenmesi, malnutrisyona yönelik önlemlerin alınabilmesi açısından Tip3c diyabet farkındalığının

artırılması önem taşımaktadır.