Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türk Coğrafya Dergisi, sa.78, ss.61-74, 2021 (Hakemli Dergi)
Hisarönü (Filyos) Balıkçı Barınağı ve Filyos Limanı inşaatları sonrasında, Filyos Çayı Deltası kıyılarında; kıyı çizgisi, plaj ve artkıyı alanında zamana bağlı değişiklikler dikkat çekici olmaya başlamıştır.
Bu çalışmada; Filyos Çayı Deltası kıyılarında kıyı çizgisinin zamana bağlı değişimi analiz edilerek,
bu değişimlerinin miktarları, hızı, alan ve lokasyon özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama teknolojileri ile gerçekleştirilen analiz yöntemlerine dayalı olarak gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar arazi çalışmaları ile test edilmiştir. Veri kaynağı
olarak 1984-2020 yıllarına ait 5 er yıllık dönemler için Landsat uydu görüntüleri tercih edilmiştir.
Kıyı çizgilerinin belirlenmesi için “Normalized Difference Water Index (NDWI)” yöntemi, kıyı çizgilerinin değişimi, kıyı erozyonu ve birikimi analizi için ise “Digital Shoreline Analysis System (DSAS)”
kullanılmıştır. Plaj ve artkıyıdaki alansal değişimleri belirlemek için ArcGıs 10.5 yazılımdaki “Image
Analyst” uzantısında bulunan “Difference” aracından yararlanılmıştır. Analiz sonuçları, Hisarönü
Balıkçı Limanı’nın doğu kıyısında 36 yılda 51.70 - 259.42 metre arasında kıyı çizgisi ilerlemesinin ve
kum birikiminin gerçekleştiğini göstermektedir. Diğer taraftan, Filyos Limanı proje sahasında, kıyı
çizgisinin -229.49 ile -366.32 metre arasında gerilediği tespit edilmiştir. Analiz sonuçları kıyı çizgisi
değişimlerinin, kıyı yapılarının inşaatından sonra belirgin olarak hızlandığını göstermektedir. Kıyı
çizgisi ilerlemeleri ve oluşan kum birikimlerinin gelişim hızları da dikkate alındığında, yakın gelecekte; Hisarönü Balıkçı Barınağının girişinin kapanacağı, Hisarönü Balıkçı Barınağının doğusundaki Tios
antik limanının kum birikimi altında kalacağı öngörülmektedir.
After the construction of Hisarönü (Filyos) Fishing Harbour and Filyos Port, remarkable
changes in the shoreline, beach and backshore area were observed on the Filyos River
Delta. In this study, the changes of the shoreline on the Filyos River Delta were analyzed,
and the degree, speed, area and location characteristics of these changes were investigated.
The research was carried out based on Geographic Information Systems (GIS) and Remote
Sensing (RS) technologies. The results were tested by field studies. As the data source, Landsat
satellite images for 5-year periods from 1984 to 2020 were preferred. Normalized Difference
Water Index (NDWI) was used for determination of the shorelines, and the Digital Shoreline
Analysis System (DSAS) was used for analysis of the change in the shoreline, erosion and
sand accumulation. The “Difference” tool in the “Image Analyst” extension of ArcGIS 10.5
software was used to determine the spatial changes in the beach and backshore. The results
of the analysis indicate that shoreline progression and sand accumulation of between 51.70
- 259.42 meters have occurred during 36 years on the eastern shore of Hisarönü Fishing
Harbour. On the other hand, in the area of Filyos Port, it was determined that the shoreline
had retreated between -229.49 and -366.32 meters. These results show that the shoreline
changes accelerated significantly after the construction of the newly-built coastal structures.
Considering the shoreline progression and the development rate of the sand accumulation, it
is predicted that the entrance of Hisarönü Fishing Harbour will be closed in a short time due
to the sand, and the ancient Tios Port east of the Hisarönü Fishing Harbour will be submerged
under sand fill.