Ekoturizm Planlamasında Katılımcı Yaklaşımla Etkinlik Seçimi


Yılmaz E., OK K., OKAN T.

Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu, Isparta, Türkiye, 1 - 04 Eylül 2005, cilt.1, ss.465-474

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Basıldığı Şehir: Isparta
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.465-474
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Katılımcı bir yaklaşımla aday ekoturizm etkinliklerinin seçimi işleminde kullanılacak metodolojinin, farklı toplumsal grupların tercihlerini sayısal hale getirebilme, elde edilen verileri tutarlı olarak değerlendirebilme özelliklerini taşıması gerekmektedir. Bu nedenle, araştırma projesinde, Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) isimli yöneylem araştırma tekniği, seçilmiş ve uygulanmıştır. Öncelikle araştırma alanının ekoturizm değerlerinin envanteri yapılmış ve envanter bulgularına dayalı olarak yedi ekoturizm etkinliği oluşturulmuştur. Oluşturulan etkinlikler kuş gözleme, flora keşif yürüyüşü, sportif doğa yürüyüşü, odun dışı orman ürünleri keşif ve faydalanma gezisi, doğa keşif yürüyüşü, bisiklet turu ve yaban hayatı gözlemdir. Araştırma, aday ekoturizm etkinliklerini yaban hayatı, vejetasyon, gelir, altyapı, istihdam, talep ve kültür ölçütlerine göre değerlendirmiş, çok ölçütlü bir karar modeli ortaya çıkarmıştır. Katılımcı bir yaklaşımla karar vermek düşüncesine göre planlanan bu çalışmada, karar vericiler, çıkar ve baskı grubu temsilcileri ve uzmanlar olarak adlandırılan üç ayrı katılımcı yer almıştır. Araştırma sonucunda kuş gözlem etkinliği, tüm ölçüt ve sosyal gruplar dikkate alındığında, Cehennemdere havzası için en öncelikli ekoturizm etkinliği olarak bulunmuştur.

Methodology can be used in decision making on ecotourism activity selection problem in participatory approach must define the desire or interest of different stakeholders numerically and evaluate all of the data. For that reason, Analytic Hierarchy Process (AHP) was chosen and used in the research. Firstly, an inventory on ecotourism values in research area was conducted by using checklist prepared by research team. Secondly, seven alternate ecotourism activities such as bird watching, flora discovery trekking, sportive nature trekking, non-timber forest products tour, nature discovery trekking, bicycle tour and wildlife watching were designed concerning ecotourism inventory. The research was used a criteria set consists of impacts on wildlife, vegetation, income, infrastructure, employment, demand and culture and a multi criteria decision model was designed. In this study based on participatory approach, there are three different social groups such as decision makers, stakeholders and sector experts. As result, bird watching activity was determined as the best activity for Cehennemdere Valley concerning all of the criteria and social groups.