Çift Gelirli Ailelerde İş ve Aile Alanları Arasındaki Çatışmaların Eş Üzerindeki Etkileri


Ayyıldız F., Özalp Türetgen İ., Bayazıt M.

1. Endüstri ve Örgüt Psikolojisi Kongresi, Adana, Türkiye, 3 - 05 Mayıs 2024, ss.21

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Adana
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.21
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çift gelirli ailelerde bireylerin hem aile hem de çalışma yaşamındaki sorumluluklarını aynı anda yönetmesi gerekmekte ve eşler arasındaki geleneksel iş bölümü zayıflamaktadır. Buna bağlı olarak iş ve aile alanları arasındaki çatışmaların sonuçlarına dair araştırmalar da giderek artmıştır. Bu araştırmalar çoğunlukla bireysel düzeyde yürütülmüş, bireyin yaşadığı çatışmanın kendi üzerindeki sonuçları (aktör etkileri) incelenmiştir. Diğer yandan bireyin yaşadığı çatışmanın eşi üzerindeki etkilerine (partner etkileri) yönelik araştırmalar sınırlı kalmıştır. Nispeten az sayıdaki bu araştırmalarda iş ve evlilik tatmini açısından sonuçlar incelenirken tutarsız bulgular elde edilmiştir. Ayrıca çatışmaların eşin iş ve aile performansı üzerindeki etkileri henüz ortaya koyulmamıştır. Bu durum göz önünde bulundurularak mevcut araştırmada bireylerin yaşadıkları çatışmanın eşlerinin iş tatmini, iş performansı (görev ve bağlamsal), evlilik tatmini ve aile performansı üzerindeki etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda birlikte yaşayan, evli ve çift gelirli 340 çift araştırmaya katılmıştır. Bireylerin tatmin düzeyi ve iş performansına ilişkin değerlendirmeler özbildirime dayalı elde edilmişken, aile performansını eşleri değerlendirmiştir. Bireyin yaşadığı çatışmanın eşi üzerindeki etkileri incelenirken eşin kendi iş-aile ve aile-iş çatışması kontrol edilmiş ve her bir bağımlı değişkene yönelik farklı regresyon analizi gerçekleştirilmiştir. Elde edilen sonuçlar hem kadınların hem erkeklerin yaşadıkları aile-iş çatışmasının eşlerinin evlilik tatmini ve aile performansı üzerinde olumsuz etkilerinin olduğunu göstermiştir. Ayrıca erkeklerin yaşadığı aile-iş çatışmasının eşlerinin iş tatmini üzerinde de olumsuz etkisi bulunmuştur. Bireylerin yaşadıkları iş-aile çatışmasının eşi üzerindeki incelenen etkileri ise anlamsız düzeydedir. Çatışmaların eşler arasında yayılan bu olumsuz etkileri dikkate alınarak örgütler tarafından bireylerin hem iş hem aile hayatını dengeli bir şekilde yürütmesine olanak sağlayacak aile dostu politikalar benimsenmelidir. Ayrıca çiftler de bu etkileri hafifletebilmek adına farklı sorumlulukları nasıl bölüşerek yöneteceklerine dair kendi içlerinde uzlaşma sağlamalıdır.

In dual-earner families, individuals have to manage both family and work responsibilities at the same time and the traditional division of labor between spouses is weakening. Consequently, research on the consequences of conflicts between work and family domains has increased. These studies have mostly been conducted at the individual level, examining the consequences of the conflict on oneself (actor effects). On the other hand, research on the effects of conflict on one's spouse (partner effects) has been limited. In these relatively few studies, inconsistent findings were obtained when examining the results in terms of job and marital satisfaction. In addition, the effects of conflicts on the spouse's work and family performance have not yet been revealed. Considering this situation, the current study aims to examine the effects of conflict on spouses' job satisfaction, job performance (task and contextual), marital satisfaction and family performance. Accordingly, 340 cohabiting, married and dual-earner couples participated in the study. Individuals' satisfaction level and job performance were self-reported, while family performance was assessed by their spouses. While examining the effects of the conflict experienced by the individual on the spouse, the spouse's own work-family and family-work conflicts were controlled and different regression analyses were performed for each dependent variable. The results showed that family-work conflict experienced by both men and women have negative effects on their spouses' marital satisfaction and family performance. In addition, the negative effects of family-work conflict experienced by men on their spouses' job satisfaction were also significant. The effects of work-family conflict experienced by individuals on their spouses were insignificant. Considering these negative effects of conflicts spreading between spouses, organizations should adopt family-friendly policies that will enable individuals to carry out both work and family life in a balanced way. In addition, couples should reach a consensus within themselves on how to divide and manage different responsibilities in order to mitigate these effects.