Değişim ve Müzik

MIAM Müzik Biliminde Gençler Buluşması 3, Türkiye, 1 - 04 Ekim 2013, ss.6

Değişim ve Müzik

Özet

Bu çalışmada müziğin çocuk ve gençler üzerindeki olumlu sosyal etkisi tartışılacaktır. Bu

konunun seçilmesinin nedeni sosyal bir proje olarak başlayan El Sistema’nın 40 yıl içerisinde

sanatsal ve toplumsal olarak nasıl bir değişime sebep olduğunu ortaya koymaktır.

Çalışmadaki amaç müzikle toplumsal bütünleşmeyi sağlamayı başaran bir sistemin nasıl

kurulduğunu, hangi amaçları edindiğini ve sürekliliğini nasıl sağladığını tartışmaktır.

Venezüella Ulusal Genç ve Çocuk Orkestra ve Koroları Sistemi içinde müzik eğitim yoluyla

sosyal gelişimi hedef alan bir sistemdir. Kısa adı El Sistema olan bu sistem 1975 yılında

kurulmuştur. Özellikle fakir çocukları ve gençleri suçtan uzaklaştırıp, onları sosyal hayata

kazandırmak ve toplumdaki dayanışma duygularını artırmak amacını taşımaktadır. Aileleri

fakirlik çeken çocuk ve gençlerin kendilerine güven duymalarına ve hayatta başarı elde

edeceklerine dair gerekli inancı kuvvetlendirmeye çalışmakta olan sistem, çocuk ve gençlerin

disiplinli, iyi birer vatandaş olmalarını, birlikte çalışmayı ve takım ruhunu öğrenmelerini

amaçlamaktadır.

Çalışmada belgelerden yararlanılmaktadır. El Sistema sosyal değişim üzerine kurulan bir

yapıdır. Buradaki sosyal değişim, müzikal mükemmelliği arayış, disiplin ve bunlarla kurulan

duygusal bağlar sayesinde karşılıklı çaba ve kutlama ile beraber gelmektedir. Sistem

çocuklara müzik enstrümanlarını verir ve onları hemen grup etkileşiminde bulunabilecekleri

toplulukların içine yerleştirir. Çocuklar sistem içerisinde orkestra ve koro elemanları olarak

yer almaktadırlar. Bu sayede çalışma odalarında kendilerini soyutlamalarına izin verilmez.

Kendi aralarında işbirliği içinde olmayı öğrenirler. Başarıya ulaşmak için işbirlikçi, model

olacak takımlar halinde çalışmaları gerekmektedir.

Toplum bilimlerinde deneysel araştırmalar doğa bilimlerinde olduğu kadar kesin sonuçlar

vermemektedir. Bu nedenle araştırma yapılırken kullanılan ana yöntem karşılaştırmalı

yöntemdir.

Sunum içerisinde 38 yıl içinde 400.000’e yakın çocuk ve gencin faydalandığı sistem daha

detaylı anlatılmaya çalışılacak; içerisindeki yapı detaylandırılacaktır. Sistemde yer alan çocuk

ve gençlik orkestralarının yanısıra engelli çocuk ve gençlere yönelik kurulan orkestra ve koro

tanıtılacaktır. Sistem içerisinden yetişen dünyaca ünlü müzisyenlere değinilecek ve bu

sistemin Türkiye üzerinde nasıl bir etkisi olacağı tartışılacaktır.

Sonuç olarak müzik eğitimi yoluyla birlikte yaşama, birbirine saygı ve dayanışma gibi

duyguların gelişmesi, bu eğitimi alan bireylerin daha iyi, daha duyarlı insanlar olmasını

sağlamaktadır. Enstrümanlarıyla yoğun bir şekilde uğraşan çocuklar kendilerini daha rahat

ifade edebilmekte, onların saygı görmelerini sağlamakta; onları daha güçlü bireyler haline

getirmekte ve suçtan uzak durmalarını sağlamaktadır.

Mina Fenercioğlu

İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı

Müzikoloji Bölümü

Araştırma Görevlisi