Akademik Veri Yönetim Sistemi
İstanbul Yerbilimleri Dergisi (E.A:İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yerbilimleri Dergisi), cilt.25, sa.1, ss.12-20, 2014 (SSCI)
Bu çalışmada Doğu Anadolu Bölgesi Kuvaterner yaşlı bazaltik kayaçları kullanılarak o döneme ait Yermanyetik Alan Şiddeti değişimlerinin saptanması amaçlanmıştır. Bu amaçla, Van Gölü civarından yaşları bilinen 12 mevkiden, 91 adet volkanik kayaç örneği toplanmıştır. Paleoşiddet değerlerinin saptanmasında kullanılan ölçüler ‘Geliştirilmiş Thellier Yöntemi’ni temel alan Leonhardt Ölçü Protokolü ile yapılmıştır. Yapılan ölçümler sonucunda, beş mevki için elde edilen paleoşiddet değerleri güvenirlilik kriterleri çerçevesinde kabul edilebilir bulunmuştur.
Normal polariteye sahip bu beş mevkinin paleoşiddet değerleri günümüz Yermanyetik Alan Şiddeti değerinden (47 µT ) oldukça küçüktür. F Toplam Alan Paleoşiddet değerleri ise sırasıyla; 5.5 my yaşa sahip VAN5 mevkisinde 33.96± 3.54 µT, 4.3 my yaşa sahip VAN7 mevkisinde 19.98± 6.79 µT, 0.1 my yaşa sahip VAN8 mevkisinde 26.07 ±8.41 µT, 0.4 my yaşa sahip VAN11 mevkisinde 29.98 ±1.71) µT ve 5.5 my yaşa sahip VAN12 mevkisinde 31.08 ±2.88 µT olarak bulunmuştur. Ayrıca, elde edilen bu beş mevkinin paleoşiddet değerlerini, bugüne dek çeşitli yaşlar için elde edilmiş paleoşiddet değerleri ile karşılaştırmak amacıyla paleoşiddet değerlerinden Eksenel Dipol Momenti (Virtual Dipole Moment-VDM) değerleri hesaplanmış ve dünya ölçeğinde yapılmış diğer paleoşiddet değerlerinden elde edilen VDM değerleri ile karşılaştırılmıştır. Elde edilen VDM değerleri dünya ölçeğindeki VDM’lerle uyumlu olduğu gözlenmiştir.
The aim of this study was to determine the difference in the intensity of the earth magnetic field by using Quaternary basaltic rocks in Eastern Anatolian region. A total of ninety one volcanic rocks at twelve different sites are sampled around the Van region. A modified Thellier method including the Leonhardt protocol was used to determine paleointensity values. Paleointensity resuls from five sites were accepted within the confidence intervals.
The paleointensity values from the five reliable sites with normal polarity show relative low paleointensity values (47 µT) then the present field. The total paleointensity field values F, are obtained as 33.96± 3.54 µT for site VAN5 with the age of 5.5 m.y, 19.98± 6.79 µT for site VAN7 with the age of 4.3 m.y, 26.07 ±8.41 µT for site VAN8 with the age of 0.1 m.y, 29.98 ±1.71 µT for site VAN11 with the age of 0.4 m.y and 31.08 ±2.88 µT for site VAN12 with the age of 5.5 m.y. The VDM (Virtual Dipol Moment) values are also obtained by using the paleointensity values to compare the paleointensity values with the different sites and ages obtained from previous studies. The VDM values which are interpretated together with VDM values from previous results within the global scale are in a good coherence.