Farklı Jeofizik Çalışmaların Birlikte Kullanımı ile Büyükçekmece Körfezinin Deprem-Zemin Etkileşiminin Kestirilmesi


KARABULUT S., ÖZÇEP F., TEZEL O., İmre N., ÖZEL A. O., Tün M., ...Daha Fazla

Türkiye 20. Uluslararası Jeofizik Kongre ve Sergisi, Türkiye, 1 - 04 Kasım 2013, ss.432-445

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.432-445
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Depremler nedeniyle meydana gelen hasarın birçok farklı nedeni vardır. Ülkemiz özelinde meydana gelen
depremlerde bu nedenlerin en önemlileri arasında yerel zemin etkisi, sıvılaşma, sıvılaşmaya bağlı oturma ve heyelanlar
ilksel nedenler olarak öncelikle ortaya çıkmaktadır. Farklı zemin problemlerinin çözümünde ise farklı mühendislik
çalışmalarının yapılması gerekmektedir. Farklı Jeofizik çalışmalar ile elde edilen farklı parametreler ise bu problemlerin
çözümünde kolaylıklar sağlamaktadır. 17 Ağustos 1999 İzmit depremi sırasında İstanbul-Avcılar ve Büyükçekmece
ilçelerinde can kayıpları ve yapısal hasarlar meydana gelmiştir. Büyükçekmece ilçesi farklı jeolojik özellik ve zemin
problemleri ile birçok mühendislik problemi içinde barından bir yerleşim alanı konumundadır. Büyükçekmece Körfezinde
doğusunda bulunan yapılar daha çok heyelan sorunu ile karşı karşıya iken, ilçenin merkezinde sıvılaşma ve buna bağlı
oturmalar yapılan hesaplamalarda dikkati çekmektedir. Ayrıca körfezin kuzeyinde bulunan Büyükçekmece Gölünün her iki
yakasında farklı jeolojik birimler (İstanbul Zonu-Istranca Masifi) yüzeylenmektedir. Bu bilgide bize bölgede bu birimleri
kesebilecek fay zonlarının mevcut olabileceği ve körfezin her iki yakasında farklı sediman kalınlıklarının olabileceğini
gösterebilmektedir. Sediman kalınlık bilgisi ile birlikte bölgedeki anakaya derinliğine bağlı basen yapılarının olabileceğini
düşündürmektedir. Bu bilgi ise “site effect” olarak bilinen yerel zemin etkisi ve bu etkiye bağlı zemin
büyütmesi/rezonans durumunun oluşabileceğini düşündürmektedir. Tüm bu problemlerin varlığının belirlenmesi amacıyla
çalışma alanında bütünleşik jeofizik çalışmalar (mikrotremor, sismik kırılma, yüzey dalgaları analizi (MASW-MAM), sismik
yansıma, düşey elektrik sondajı, yer radarı ölçümler) yapılmıştır. Elde edilen jeofiziksel parametreler/bilgiler kullanılarak
çalışma alanında yukarı sözü edilen problemlerin varlığı araştırılmış ve çözülmüştür
There are many different causes of earthquakes damage . Among the most important of them occurred in our
country; local site effect, soil liquefaction, settlement to liquefaction-induced and landslides are the primary reasons. In the
analysis of different soil problems feasible with different types of engineering studies . Different parameters obtained with
different geophysical studies have facilitated the solution of these problems . During the 17 August 1999 Izmit earthquake,
District of Avcılar and Büyükçekmece in Istanbul occurred the loss of life and structural damage. There are many
engineering problems in Büyükçekmece due to different geological characteristics and soil properties under static and
dynamic loads.Eastern part of the Gulf was confronted with the problem of landslides, liquefaction and settlement to
liquefaction-induced problems was remarkable in the center of Büyükçekmece.Both sides of Buyukcemece Lake in northern
part of Gulf has different geological units as Istanbul Zone - Stranca massif. This knowledge point out to us that may be the
fault zone(s) and may vary sediment thicknesses to both of Gulf. Change of sediment thickness in the region also change
the depth of the bedrock. this phenomena is known as “site effect " and may be occur soil amplification / resonance
condition. In order to determine all of these problems in the study area were made as microtremor, seismic refraction,
analysis of surface waves ( MASW - MAM, seismic reflection, vertical electrical sounding and ground penetrating radar
measurements.Engineering problems were solved with obtained parameters using geophysical methods in the study area