Yıldızlararası Nesneler ve Açık Yörüngeler


Esenoğlu H. H.

Astronomik Nesnelerin Yapısı ve Evrimi (ANYE) Çalıştayı, İzmir, Türkiye, 1 - 03 Aralık 2025, ss.20, (Özet Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İzmir
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.20
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmada temel bir soruyu ele alıyoruz: Yıldızlararası nesneler hangi dinamik ve termodinamik koşullar alanda Güneş Sistemi'nde geçici veya kalıcı olarak yakalanabilir? Gözlemsel verileri, sayısal simülasyonları ve güncel literatürü birleştirerek bu hipotezi test ettik. Uzun vadeli MERCURY6/REBOUND entegrasyonları, yörüngelerin yalnızca %0.28'inin GR (genel görelilik) düzeltmeleriyle e < 1'e ulaştığını gösterdi; yakalamayı başarmak için genellikle Δv ≳ 0.25 km s−1 gerekti ve bu değer yalnızca Jüpiter yakın geçişleri veya PR (Poynting-Robertson) sürüklenmesiyle sağlanamadı. 1I/ʹOumuamua (q = 0.255 au) için simülasyonlar, günberi GR etkilerinin eksantrikliği Δe ≈ -1.1×10−6 oranında azalttığını gösterdi; bu da bağlanma için yeterli olamadı. Jüpiter ile yakın temaslar, cismi yaklaşık %0.28±0.05 olasılıkla e < 1'e yaklaştırabilse de yakalanmayı sağlamak için 0.25–0.40 km s−1 ek enerji kaybı gerekti. PR etkisi, Güneş'ten gelen radyasyonun hareketini yavaşlatması sonucu bir cismin yörüngesinin zamanla daralmasına neden olur. Özellikle küçük parçacıklar ve tozlar üzerinde etkilidir. PR sürüklenmesi, hiperbolik yörüngelerdeki yıldızlararası cisimlerin enerjisinde zamanla azalmaya yol açabilecek potansiyel bir radyasyon direnci mekanizması olarak kabul edilmiştir. PR sürüklenmesi, 104 yıl boyunca Δa ≈ -0,001 au değerinde marjinal bir azalmaya katkıda bulunmuştur, ancak bu etki hiperbolik yörüngelerde ihmal edilebilir düzeyde kalmıştır. Modellenen disk sürüklenmesi senaryosu, Güneş Sistemi'nin erken dönemlerinde önemli bir rol oynamış olabilir, ancak mevcut düşük yoğunluklu koşullar alanda etkisizdir. Başarılı bir yakalamanın muhtemelen ek dağıtıcı süreçler (örneğin, çoklu gövde etkileşimleri veya artık gaz sürüklenmesi) gerektirdiği sonucu ortaya çıkmıştır.