Research Information System
Managed Forests in Future Landscapes,Implications for Water and Carbon Cycles, Cost Action FP0601, Santiago De Compostela, Spain, 9 - 11 May 2011, pp.32
As a result of fast increase of population and rapid industrial expansion water shortage has become an important problem in Turkey. To provide the water sufficiently, many dams, pipelines, and reservoirs have been established and some are still being constructed. Yet, regular water supply to the reservoirs dependent upon the proper use of vegetation and land. This is because water yield and quality are considerably influenced by vegetation and land use. Therefore, the studies on water management problems today are intimately related to the forest-water relations.
The loss of water by interception is an important topic in the forest-water relations. Many studies have been carried out on interception loss in various parts of the world. In Turkey, only four studies have been realized about interception. The objective of this paper is to report on the interception losses of three forest tree species.
Oak, Crimean Pine and Coppice ecosystems were selected in Belgrad Forest, Istanbul. Precipitation was measured by a standard rain gage in the forest openings. Throughfall was measured by five rain gages placed randomly under the canopies for each ecosystem. Stemflow was collected by rubber collars attached around the stems and piped into drums in which volume of water was measured. Interception was computed in mm and per cent of precipitation.
When compared, the interception losses of the Crimean Pine stands (28,3 per cent of the annual precipitation) were significantly greater than those of Oak and Coppices (15,6 and 13,8 per cent respectively). There were similar differences among ecosystems in the dormant season that most of the annual precipitation is received. It was concluded that precipitation reaching the soil decreases if broadleaf forest ecosystems are converted into the Crimean Pine ecosystems. This is also important in terms of the water yield. On the other hand, highly significant correlations were found between precipitation and interception losses.
Aşırı nüfus artışı ve endüstrinin hızlı gelişmesi sonucu su yetersizliği Türkiye’de önemli bir problem olmuştur. Yeterli miktarda su sağlamak amacıyla birçok baraj, su iletim sistemleri ve rezervuarlar yapılmış ve halen yapılmaya devam edilmektedir. Ancak su depolama sistemlerine düzenli su sağlayabilmek bitki örtüsü ve arazinin özel bir kullanımına bağlıdır. Bunun nedeni su verimi ve kalitesinin bitki örtüsü ve arazi kullanımı tarafından önemli derecede etkilenmesidir. Bu bakımdan, günümüzde su yönetimi sorunlarına ilişkin araştırmalar sıkı sıkıya orman-su ilişkileriyle ilgili bulunmaktadır.
İntersepsiyon yoluyla su kaybı orman-su ilişkilerinde önemli bir konudur. Dünyanın farklı ülkelerinde intersepsiyon kaybını konu edinen birçok araştırma yapılmasına rağmen bu konuda Türkiye’ de sadece dört çalışma gerçekleştirilmiştir. Bu bildiride amaç ülkemizde yapılan üç farklı orman meşceresinde intersepsiyonla meydana gelen su kaybını ortaya koymaktır.
Bu araştırmayı gerçekleştirmek üzere Belgrad ormanında meşe, karaçam ve baltalık meşcereleri seçilmiştir. Söz konusu meşcerelere yakın bir orman içi açıklığında yağış ölçümleri yapılmış ve her bir meşcere altına yerleştirilen beş ayrı yağış ölçer ile orman altı yağış belirlenmiştir. Geniş çaplı lastik hortumun ikiye ayrılmasıyla elde edilen oluklar meşcere içerisinde seçilen ağaçların gövdelerine yerleştirilmek suretiyle de gövdeden akış suyu bidonlarda toplanarak ölçüm yapılmıştır. İntersepsiyon miktarı mm ve yağışın yüzdesi (%) olarak hesaplanmıştır.
İntersepsiyon değerleri karşılaştırıldığında Çam meşceresinde meydana gelen su kaybı (yıllık yağışın % 28,3), Meşe ve Baltalık meşceresinden meydana gelen kayıplara göre (% 15,6 ve %13,8) önemli ölçüde daha büyük bulunmuştur. Aynı farklılık yağış miktarının önemli ölçüde düştüğü yapraksız dönemde de görülmüştür. Sonuç olarak söz konusu yapraklı orman ekosistemleri karaçam ekosistemine dönüştürüldüğünde toprağa ulaşan yağış miktarı azalmaktadır. Bu durum su verimi bakımından önemlidir. Öte yandan araştırmada yağış ve intersepsiyon kayıpları arasında önemli korelasyon bulunmuş ve bu ilişkilere ait tahmin denklemleri geliştirilmiştir. adır.idir. Bunun için gün