BEYLİKLER DÖNEMİNDE ORTAYA KONAN KUR'AN TERCÜMELERİNİN DİLİ HAKKINDA


GÜDER N. Ö., özkan m.

Türk Dünyası Araştırmaları, cilt.137, sa.271, ss.1-38, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 137 Sayı: 271
  • Basım Tarihi: 2025
  • Doi Numarası: 10.55773/tda.1395551
  • Dergi Adı: Türk Dünyası Araştırmaları
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Historical Abstracts, Political Science Complete, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.1-38
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Selçuklu Devletinin yıkılmasından sonra bu devletin hâkimiyet sınırları içinde kurulan beyliklere Anadolu Beylikleri adı verilmektedir. Bunlar Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde Türkmen beyleri tarafından kurulmuşlardı. Kurulan her beylik yıkılan Selçuklu Devletinin yerini almak istediğinden birbirleriyle sürekli bir mücadele halinde bulunuyorlardı. Aralarında bu mücadele devam ederken bilimsel çalışmalara da önem veriyorlar, yönetimleri altındaki bölgelerde bilimsel çalışmalar yapılmasına da özen gösteriyorlardı. Ayrıca sanatçıları destekleyerek onların Türkçe eser yazmalarını da özendiriyorlardı. Beylerin bu yakın ilgisi sayesinde Beylikler döneminde gerek telif gerekse tercüme pek çok Türkçe eser yazılmıştır. Bunlar arasında Kur’an tercümeleri, Türk dilinin tarihsel sözlük çalışmaları ve Türk nesir dilinin gelişim çizgisini belirlemek açısından ayrı bir öneme sahiptir. Bu yazıda Beylikler döneminde yazılan Kur’an tercümeleri tanıtılıp bunların dili üzerinde durulacaktır.
After the collapse of the Seljuk Empire, the principalities established within the borders of the domination of this state are called Anatolian Beyliks. They were established by Turkmen beys (chiefs) in various regions of Anatolia. Since every “beylik” established wanted to replace the destroyed Seljuk State, they were in a constant struggle with each other. While this struggle was going on among them, they also attached importance to scientific studies, and they also took care to establish structures such as madrasahs and libraries in order to ensure that scientific studies were carried out comfortably in the regions under their management. They also supported artists and encouraged them to write works in Turkish. Thanks to this close interest of the beys, many Turkish works, both copyrighted and translated, were produced during the Beyliks period. Among these,translations of the Qur’an have a special importance in terms of the history of the Turkish language. In this article, we will focus on the language of the Qur’an translations written during the Beyliks.