Prof. Dr. Fuat Sezgin’in Endülüs’te Gelişen İslam Bilim Tarihi Çalışmalarına Katkıları

Adıgüzel C. E.

I. Uluslararası Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 13 - 15 Haziran 2019, ss.36

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.36
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Endülüs, İslam dünyasının bir parçası olduğu yaklaşık sekiz asırlık süreç boyunca, özellikle de İslam dünyasındaki bilimsel gelişmelerle bağlantılı olarak X-XIII. yüzyıllar arasında önemli bilim merkezlerinden biri olmuştur. Endülüslü bilginlerin matematik, astronomi, kartografya, tıp, eczacılık, botanik ve felsefe gibi alanlara dair telif ettikleri eserler, yazıldıkları alanlarla ilgilenen Hıristiyan veya Yahudi bilim adamlarınca büyük bir dikkatle takip ve tetkik edilmiş; kimi zaman henüz müellifleri hayattayken Arapça’dan İbranice ve Latince’ye yapılan tercümeler yoluyla Batı’da bilimsel çalışmaların gelişmesine son derece önemli katkılar sağlamıştır. Büyük bilim tarihçisi Prof. Dr. Fuat Sezgin, Endülüs’te gelişen İslam bilim tarihi eserlerinin taşıdıkları önemi bihakkın takdir etmiş ve Endülüs, Sezgin’in çalışmalarında önemli bir yer tutmuştur. Öyle ki Sezgin, çok yönlü bir bilgin olan İbn Sîd el-Baṭalyevsî; astronomi bilgini ez-Zerḳālî; Endülüs’te gelişen felsefî düşüncenin başlıca temsilcileri olan İbn Bâcce, İbn Ṭufeyl, İbn Rüşd ve İbn Seb‘în gibi kişi merkezli eserlerinin yanı sıra, tarihî coğrafya ve İslam felsefesinin Batı’ya aktarımı gibi bazı tematik çalışmalarını coğrafî olarak sadece Endülüs’e ayırmıştır. Bu çalışma, İslam medeniyetinin batı ucunda önemli bir bilim merkezi olarak öne çıkan Endülüs’te Müslüman bilginlerin telif ettikleri eserler ve bu eserler üzerine yapılan bilimsel çalışmalara Prof. Dr. Fuat Sezgin tarafından yapılan katkıları incelemeyi hedeflemektedir.    

al-Andalus, being a part of the Islamic world approximately eight centuries, was one of the important centers of science in connection with the scientific developments in the Islamic world particularly between the 10th - 13th centuries. The works were written by Andalusian scholars in the fields of mathematics, astronomy, cartography, medicine, pharmacy, botany and philosophy had been carefully followed and examined by Christian or Jewish scientists interested in these fields. Therefore, these works made significant contributions to the development of scientific studies in the West through translations from Arabic to Hebrew and Latin, even sometimes while the authors were alive. Prof. Dr. Fuat Sezgin as an eminent historian of science appreciated the significance of the history of Islamic science in al-Andalus; thus, al-Andalus took a remarkable place in his works. In fact, Sezgin had only devoted some his thematic studies, such as historical geography and the transmission of Islamic philosophy to the West, geographically to al-Andalus in addition to his individual-centered works such as a versatile scholar Ibn Sīd el-Batalyawsī, astronomy scholar al-Zarqālī; and Ibn Bājja, Ibn Tufayl, Ibn Rushd and Ibn Sab‘īn, who were the main representatives of the philosophical thought developed in al-Andalus. This study aims to investigate the contributions of Prof. Dr. Fuat Sezgin regarding the works were published by Muslim scholars in al-Andalus which stood out as an important science center at the western edge of Islamic civilization and scientific studies on these works.