Hastane enfeksiyonlarına sosyomedikojenik yaklaşım: medikal antropolojik bir araştırmanın sonuçları


Erdal S., Duyar İ.

Toplum ve Hekim, cilt.32, sa.4, ss.308-315, 2017 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 32 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2017
  • Dergi Adı: Toplum ve Hekim
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.308-315
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sağlık ve hastalıklarla ilgili konuların incelenmesinde sosyal/kültürel etmenler genellikle ihmal edilmiştir. Sosyomedikojenik yaklaşım bu eksikliğin üzerine giderek sağlık ve hastalıkların anlaşılmasında biyolojik bilgilerin yanı sıra sosyal ve ekonomi politik etkenleri de birleştiren bir bakış açısı geliştirmiştir. Bu çalışmada, günümüzün önemli bir sağlık sorunu olan hastane enfeksiyonları sosyomedikojenik yaklaşımla incelenmektedir. Bu yaklaşım uyarınca, hastaların ve refakatçilerin kültürel alışkanlıkları ve davranışlarından başlayan ve ulusal ve küresel ekonomi politik etkenlere den uzayan bir analiz yapılmaya çalışılmıştır. Çalışma, İstanbul'da bulunan iki hastanenin genel cerrahi servisinde yatan 34 hasta ve 31 refakatçiyle yapılan derinlemesine görüşmelere, mülakatlara ve gözlemlere dayanmaktadır. Yapılan gözlemler ve ulaşılan bilgiler, hastanelerin mekân kullanımlarının ve fiziksel imkânlarının yeniden ele alınması gerektiğini ortaya koymaktadır. Hastane enfeksiyonlarının yayılımında ve engellenmesinde şimdiye dek detaylı bir şekilde incelenmeyen refakatçiler üzerinde hassasiyetle durulmalıdır. Gerek hastaların gerekse refakatçilerin el temizliği ve hijyeni konusunda eğitim alma noktasında direnç gösterdikleri ve sıvı sabun yerine geleneksel alışkanlıkları olan katı sabun kullanımında ısrarcı oldukları tespit edilmiştir. Hastane enfeksiyonlarının yayılmasında tıbbi hatalar da önemli bir rol oynamaktadır. Neoliberal politikalar uyarınca sağlık hizmetlerinin ticarileşmesi bu tip hataların artmasında ana etmen olarak karşımıza çıkmaktadır.
Social and cultural factors have often been neglected when examining the issues about health and illnesses. The sociomedicogenic approach has developed on this deficiency to provide a perspective that combines social and political-economic factors as well as biological knowledge in the understanding of health and diseases. In this study, hospital infections, which is an important health problem in today's world, were examined by sociomedicogenic approach. In accordance with this approach, an analysis was initiated that began with the cultural habits and behaviour of patients and hospital attendants, and extended to national and global political-economic factors. The study is based on in-depth interviews, questionnaire and participating observations with 34 patients and 31 hospital attendants in the general surgery services of two hospitals in Istanbul. Observations and information received from questionnaires reveal that hospitals' use of space and their physical facilities should be reconsidered as user-focused. Careful attention should be paid to hospital attendants who have not yet been examined in detail on the spread and prevention of hospital-acquired infections. It has been found that both patients and hospital attendants insist on the use of solid soap with traditional habits instead of liquid soap, where they are resistant to training in hand washing and hygiene. Medical errors also play an important role in the spread of hospital-acquired infections. According to neoliberal policies, the commercialization of health services is the main factor in the increase of such mistakes.