Uzamış COVİD-19’a bağlı akciğer hasarı gelişen olgularda antifibrotik tedavi deneyimi

Creative Commons License

Okumuş N. G., Altan G., Oğuz Taştan M. S., Bingöl Z., Kıyan E., Pıhtılı A., ...Daha Fazla

türk toraks derneği 26. yıllık ulusal kongresi, Antalya, Türkiye, 9 - 13 Mayıs 2023, ss.130

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Antalya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.130
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

GİRİŞ VE AMAÇ: Uzamış Coronavirüs 2019 (COVİD-19) ilk semptomların başlamasından sonra 12 haftadan uzun süren semptomların varlığı olarak tanımlanmaktadır. COVİD-19 enfeksiyonun uzun dönem komplikasyonları arasında akciğer hasarı ve pulmoner fibrozis (PF) yer almaktadır. Çalışmamızda, COVİD-19 sonrası uzun dönem takiplerinde PF gelişen olgularda antifibrotik tedavinin etkinliğini araştırmak amaçlanmıştır.

YÖNTEM: Çalışmaya COVİD-19 pnömonisi tanısından üç ay sonra çekilen toraks bilgisayarlı tomografisinde (BT) PF bulguları olan ve en az 30 gün süreyle steroid alan olgular dahil edildi. Demografik özellikler, ek hastalıklar, hastane yatışı ile steroid tedavisi süresi, dispne şiddeti (Modifiye Tıbbi Araştırma Konseyi, mMRC), parmak ucu satürasyonu (SpO2), 6 dakika yürüme mesafesi (6DYM), spirometri ile difüzyon kapasitesi ölçümleri ve radyolojik bulgular kaydedildi. Antifibrotik tedavinin altıncı ayında klinik, laboratuvar ve radyolojik parametreler yeniden değerlendirildi. İlaçlar Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Başkanlığı’na endikasyon dışı başvuru yapılarak temin edildi.

BULGULAR: Çalışmaya 32 olgu dahil edildi. İki olgu pirfenidona bağlı transaminaz yüksekliği, dört olgu takipten çıkması nedeniyle çalışma dışı bırakıldı. Analiz edilen 26 olgunun (8 kadın,18 erkek, ortalama yaş: 58 ±16 yıl) 23’ü pirfenidon, 3’ü nintedanib aldı. Olguların %58’i aktif veya eski sigara içicisiydi ve %73’ünde (n=19) eşlik eden komorbiditeler bulunmaktaydı. En sık görülen komorbiditeler hipertansiyon ve obezite idi. Tüm olgularda hastane yatışı ve %50’sinde (n=13) yoğun bakım ünitesinde yatış öyküsü mevcuttu.  Hastanede takip süresi 41 ± 17 gün (13-75) ve steroid tedavisi süresi 70 ± 17 gün (30-90) idi. Antifibrotik tedavi COVİD-19 tanısından ortalama 101 gün sonra başlandı. Antifibrotik tedavi ile FVC, DLCO, 6DYM, SpO2 değerlerinde ve mMRC skorunda anlamlı farklılık saptandı (sırasıyla p<0.001, p<0.001, p=0.002, p=0.003, p=0.028). Kontrol toraks BT’de olguların %76.9’unda (n=20) hasar bulgularının belirgin olarak gerilediği görüldü. 

SONUÇ: COVİD-19 pnömonisi geçiren ve optimal medikal tedaviye rağmen üçüncü ay takiplerinde akciğer hasarı ve/veya PF geliştiği saptanan olgularda antifibrotik ile FVC, DLCO, 6DYM, mMRC skoru, oksijenizasyon ve radyolojik bulgularda belirgin düzelme izlendi.          


Anahtar Kelimeler: Antifibrotik tedavi, COVİD-19, nintedanib, pirfenidon, pulmoner fibrozis