Akademik Veri Yönetim Sistemi
Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, cilt.11, sa.41, ss.95-112, 2020 (Hakemli Dergi)
15-18 yaş grubu çocukların cinsel do- kunulmazlığının ihlalinin mevcudiyetine dair şüphenin oluşması halinde sağlık mes- leği mensuplarının durumu adli vaka olarak bildirme yükümlülükleri bulunmaktadır. Bu durum TCK 279 maddesi gereği, kamu kurumlarında çalışanların; TCK’nın 280. maddesi gereği de özel sağlık kuruluşların- da çalışan sağlık mesleği mensuplarının bir yükümlülüğüdür. Nitekim Sağlık Bakanlığı Hukuk Müşavirliği’nin de 2008 yılında bil- dirdiği görüşünde TCK’nın söz konusu hü- kümlerine uygun olarak “18 yaş altındaki gebeliklerde resmi nikahı olmayan gebele- rin sağlık kurum ve kuruluşlarına başvur-duklarında tespiti halinde adli mercilere bil- dirimi gerektiği” belirtilmiştir. Ancak 2009 yılına gelindiğinde “18 yaş altındaki resmi nikahı olmayan gebeler, kamusal kurum ve kuruluşlarına başvurduklarında, bu ayrıma dikkat edilerek 15 yaşını tamamlamamış olanların (rıza olsun veya olmasın) tama- mının ve 15 yaşını tamamlamış olanlar da ise cebir, tehdit, hile veya iradeyi etkileyen herhangi bir emarenin varlığı mevcut ise adli mercilere bildiriminin gerektiği” şek- linde farklı yönde bir görüş bildirmiştir.
Bu nedenle özellikle kadın doğum ihtisasın- da çalışan sağlık mesleği mensuplarının ge- belik kontrolüne gelmiş, gebe kalma tarihi 15-18 yaş arasına tekabül eden hastalarda bildirim yapma noktasında çekinceleri or- taya çıkmaktadır.
Bu tereddütleri sağlık mesleği mensup- ları açısından ortadan kaldırmak amacıyla bu çalışmada ilk olarak, Sağlık Bakanlığı Hukuk Müşavirliği’nin 2008 ve 2009 yılla- rına ait görüşlerinin TCK ile uyumlu olup olmadığı değerlendirilecektir. Sonrasında TCK’daki sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirmelerini öngören düzenlemeleri, ço- cukların cinsel dokunulmazlığına ilişkin suçlar (özellikle TCK m.103 ve 104) ekseninde incelenecektir.
Anahtar Kelimeler: Suç bildirme, ço- cuk, cinsel suçlar, gebelik, sağlık mesleği mensupları, hekim.
Healthcare professionals are legally obliged to report the cases to the judicial authorities, when they come across to some clues which shows any suspicion of sexual exploitation and abuse of children aged 15-18 years. This is a le- gal duty for all healthcare professionals that is stipulated in art. 279 of the Turkish Penal Code for those who working in state health institu- tions and in art. 280 for the healthcare profes- sionals working in private health institutions. As a matter of fact, in 2008, the legal depart- ment of the Ministry of Health expressed an opinion upon request in a manner consistent with these provisions by saying that “pregnan-cies under 18 years’ old who have no formal marriage is to be reported by the healthcare professionals, when they apply to healthcare institutions”. However, one year after, in 2009, the same legal department gave an opposite opinion by mentioning that “healthcare pro- viders are obliged to report to the judicial au-thorities, only when either the child has not yet completed the age of 15 regardless of sexual intercourse is consensual or not is or the 15 years old child is exposed to sexual intercourse with the force, threat, deception or any other means affecting her will”.
For this reason, health care professionals par- ticularly in the field of gynecology experience an uncertainty about whether they are legally obliged to report the cases in which the date of conception of the patient corresponds to the age between 15 and 18.
For the purpose of elimination of uncer- tainties in terms of mandatory reporting, this study will firstly indicate whether the opinions of Ministry of Health Legal Consultancy in 2008 and 2009 are compatible with the provisions of the Penal Code. Subsequently, mandatory re- porting statues in Penal Code will be analyzed in in connection with the crimes against sexual integrity of the children such as art. 103 and art. 104 of the Code.
Keywords: Mandatory reporting, children, sexual crimes, pregnancy, healthcare profes- sionals, physicians.