OTONOM ARAÇLARLA GERÇEKLEŞEN KAZALARDA ARAÇ SÜRÜCÜLERİNİN VE ÜRETİCİLERİNİN CEZA SORUMLULUĞU


Demirel M.

Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.32, sa.3, ss.1231-1295, 2024 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 32 Sayı: 3
  • Basım Tarihi: 2024
  • Doi Numarası: 10.15337/suhfd.1499422
  • Dergi Adı: Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: HeinOnline-Law Journal Library, ERIHPlus, TR DİZİN (ULAKBİM), Asos İndeks
  • Sayfa Sayıları: ss.1231-1295
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Teknolojinin gelişmesi, ulaşım alanında da etkisini göstermiştir. Bu çerçevede öncelikle olası kazalarda sürücüyü ve yolcuları korumak amacıyla hava yastıkları geliştirilmiş, bunu sürücünün araç sürüşünü kolaylaştıran hız takip asistanı, şerit takip asistanı, park asistanı gibi diğer teknolojik gelişmeler takip etmiştir. Nihayetinde bu sistemlerin geliştirilmesiyle günümüzde sürücünün sürekli olarak kontrolünün bulunmadığı, bununla birlikte sürücünün belirli durumlarda müdahalesinin gerekli olduğu araçlar üretilmiştir ki bu araçlara “otonom araç” adı verilmektedir. Bu araçlarla birlikte karayollarında olası kazalar engellenmeye çalışılmaktadır. Ancak bu araçların kontrolünün sürücüden sisteme geçmiş olması, aracın sistem kontrolünde bulunduğu esnada sürücünün başka işlerle meşgul olması gibi yeni durumlar nedeniyle kazaların gerçekleşme şekli değişmiştir. Dolayısıyla sürücüler başta olmak üzere bu araçlarla ilgili kişilerin hukuki ve ceza sorumluluklarının belirlenmesi noktasında yeni tartışmalar ortaya çıkmıştır. Hatta bu nedenle birçok ülkede otonom araçların trafikte kullanıma girmesine yönelik olarak kanunlarda değişiklikler yapılmakta ve olası hukuki sorunlara çözüm getirmeye çalışılmaktadır. Bu çalışmada, ceza hukuku bağlamında ortaya çıkan hukuki tartışmalara ve getirilen çözümlere değinilecek, ülkemiz mevzuatında ne tür değişikliklerin yapılabileceğine ilişkin bir öneri sunulacaktır.
The development of technology has also shown its effect in transportation. Within this framework, airbags were first developed to protect the driver and passengers in possible accidents, followed by other technological developments such as speed tracking assistants, lane keeping assistants and parking assistants that facilitate the driver’s driving. Eventually, with the development of these systems, vehicles are now being produced where the driver is not in constant control, but where the driver's intervention is required in certain situations. These vehicles are called “autonomous vehicles”. With this vehicles, possible accidents on highways are tried to be prevented. However, there are changes in the way accidents occur due to new situations such as the control of these vehicles being transferred from the driver to the system and the driver being busy with other tasks while the vehicle is under system control. Therefore, new discussions are emerging at the point of determining the legal and criminal responsibilities of persons related to these vehicles, especially drivers. For this reason, amendments are being made to the laws regarding the use of autonomous vehicles in traffic and efforts are being made to solve possible legal problems in many countries. In this study, the legal debates and solutions that have emerged in the context of criminal law in relation to the issue will be discussed, and a suggestion will be made as to what kind of amendments can be made in the legislation of our country.