15. Ulusal Radyasyon Onkolojisi Kongresi (UROK 2023), Antalya, Türkiye, 6 - 10 Aralık 2023, sa.136, ss.1-3, (Özet Bildiri)
Amaç: İmmünsüpresif tedavideki gelişmeler nedeniyle, yeni ajanların da kul lanıma girmesiyle, böbrek transplantlı hastaların sürvileri daha uzundur ve akut rejeksiyon insidansı azalmıştır. Malignite böbrek transplantlı hastalarda üçüncü en sık ölüm nedenidir. Uzun süreli immünsüpresyon karsinogenez için önemli risk faktörüdür. Greftin anatomik pozisyonu Radyoterapi (RT) uygulamasını zorlaştırabilmektedir. Literatürde renal transplantlı hastalarda renal fonksiyonu bozmayacak tolerans dozuna ilişkin yeterli bilgi mevcut de ğildir. Bu çalışmada,15 yıl önce kadaverik renal transplantasyon öyküsü olan endometrium kanseri olgusunda RT planının aşamalarını sunmayı amaçladık.
Olgu: 80 yaşında, özgeçmişinde DM, HT ve 16 sene önce kadavradan böb rek transplant öyküsü olan kadın hasta, vajinal kanama şikayeti ile Temmuz 2021'de Jinekoloji kliniğine başvurmuş. Pipelle örnekleme yapılmış. Patolojisi Endometrioid Adenokarsinom olarak raporlanmış. Hasta patoloji sonucunu takip etmemiş. Eylül 2022 tarihinde tekrar başvurduğu Jinekoloji kliniği tara fından tetkikler istenmiş. PET/BT ve Batın MR'de endometrial kavite yerleşim li, servikal kanala uzanan, miyometriyuma %50’den az invazyon gösteren, yak laşık 3 cm tümöral lezyon görüldü ve uzak metastaz lehine bulgu gözlenmedi. Ayrıca sağ common iliak bölgede metastaz şüpheli bir adet lenf nodu görüldü. Multidisipliner Tümör Konseyinde değerlendirilen hasta medikal açıdan cer rahi tedavi için yüksek riskli olarak kabul edildi. Hastanın tarafımıza başvur duğunda kreatinin değeri: 0.89, GFR değeri: 62. Hastaya RT planlandı.Hasta nın sırt üstü pozisyonda simülasyon BT’si dolu ve boş mesane olarak çekildi. Hastanın sağ pelvik yerleşimli greftine yakın sağ common iliak bölgede şüpheli görülen lenf nodu da CTV alanına dahil edilerek PTV’ler oluşturuldu.Renal greft dahil bölgedeki risk altındaki organlar volüm olarak tanımlandı.RT dozu olarak 25 fraksiyonda 45 Gy planlandı.7 alanlı IMRT planı çalışıldı. PTV’nin tamamının tanımlanan dozun %95’ini alması sağlandı. Sağlıklı iki böbreğe sa hip hastalarda böbreklerin ortalama dozunun (Dmean ) 15-18Gy’den az, V15’inin de %50’nin altında olması önerilmektedir.Hastamızda greftin ortalama dozu 4.5 Gy, maksimum dozu 15.8 Gy, V15 değeri ise %15 olarak simüle edildi.
Bulgular: Literatürde pelvis bölgesinde grefti olan hastalarda RT ile ilgili çok az bilgi vardır.RT genellikle iyi tolere edilen noninvaziv bir tedavi yöntemidir. Pelvik bölge maligniteleri tedavisinde sıklıkla kullanılmaktadır. RT'de genel kural, risk altındaki organların tolerans dozlarını göz önünde bulundurarak, planlanan hedef hacme maksimum dozu verirken risk altındaki organları fonksiyonlarını bozmayacak dozlarda tutabilmektir. Pelvik RT'de greft de risk altındaki organlardan biridir. Grefti özel kılan kronik hastalığı olmasıyla birlik te yedeğinin bulunmamasıdır. Literatürde renal grefte ait doz kısıtlamaları iyi tanımlanmamıştır. 2012 yılında Almanya’dan yayınlanan bir çalışmada pelvik bölge malignitesi olan 9 renal transplantlı hastanın RT süreçlerinden bahsedil miş, greftin ortalama doz olarak 4 Gy ve altını tolere ettiği fikri ortaya atılmıştır. Sonuç: Pelvik maligniteye sahip renal transplantlı hastalarda greft anatomik yerleşimi itibariyle tedavi seçeneklerini zorlayan bir sorun olmaya devam et mektedir. Ancak gelişen modern RT teknikleriyle risk altındaki organlar her geçen gün daha iyi korunmaktadır. RT tekniklerinin akılcı kullanımıyla tüm kanser hastalarında uygun tedavinin eksiksiz verilmesi olasıdır.
Anahtar Kelimeler: Pelvik radyoterapi, renal transplantasyon, endometrium kanseri