Research Information System
İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi - Journal of Economic Policy Researches, vol.8, no.2, pp.225-255, 2021 (Peer-Reviewed Journal)
ÖZ
Doğrusal ekonominin işleyişi ile birlikte ortaya çıkan iklim krizi, iklim
krizi ile birbirini besleyerek ilerleyen doğanın geri döndürülemez
tahribatı ve tüm bunların sonucunda zoonotik hastalıklardaki artışlar ve
pandemilerin sürekliliği ihtimali, günümüzde insan yaşamı için en büyük
tehdit kaynağı haline gelmiştir. Fosil yakıtlar temelinde dünyayı saran
insan faaliyetlerinin en görünür etkileri kuraklık, fırtına, sel ve mevsim
normalleri dışındaki hava olayları ile son 50 yılda bir milyondan fazla
insanın can kaybı ve yaklaşık 440 milyar Euro maddi zarar olurken; diğer
görünür etkileri ise suyun, toprağın, havanın kirlenmesi, biyoçeşitlilik
kaybı ve küresel ısınmayı tetikleyen ormanların, buzulların ve diğer doğal
karbon yutaklarının tahribatı olmuştur. İklim değişikliğinin yol açtığı
ve kayıp ve tahribatların ortadan kaldırılması ancak gezegeni içinde
yaşayan tüm canlılarla ‘tek sağlık’ yaklaşımı ile bütüncül olarak ele almak;
devamında sürdürülebilir bir ekonomik yapı için ise ‘döngüsel ekonomi’ye
geçişi hızlandırmakla mümkün gözükmektedir.
Bu çalışmada daha fazla üretim/büyüme ve daha fazla tüketim odaklı
mevcut ekonomik yapının ve onun sorumlusu olan insanın; gezegenin
bir parçası değil, hakimi haline gelerek yol açtığı ekolojik yıkımlar
(antroposen çağ) ve sonucundaki pandemiler ele alınmıştır. Çalışmanın
sonucunda, ‘insan sağlığının ancak doğanın sağlığı ile birlikte mümkün
olabileceği’ ve dünyanın hızla döngüsel ekonomiye dönüştürülerek
gezegenin sürdürülebilirliğinin sağlanacağı ve pandemilerin sürekliliğinin
engelleneceği vurgulanmıştır.