8. ASOS ULUSLARARASI HUKUK SEMPOZYUMU, İstanbul, Türkiye, 15 - 16 Haziran 2022, ss.1-16
Mayıs
2020'de Space X, uzaya insan gönderen ilk özel girişim olarak tarihteki yerini
almıştır. Özel uzay faaliyetleri 1960'larda başlamış olsa da yeni başlıklarla, uzay
artık Devletlerin askeri ve stratejik tekelinde bir saha değil, uzay turizmi, uzay
madenciliği gibi yeni uzay faaliyetleriyle ilgilenen, eski ve yeni uzay
aktörlerinin etkileşim ve iş birliği alanıdır.
Telekomünikasyon,
internet altyapısı veya yer gözlem yetenekleri dahil ve bunlarla sınırlı
olmamak üzere, çok çeşitli faaliyetlerle donatılan ticari uzay, bir “yeni uzay
ekonomisini” masaya yatırırken, ticari uyduların ve bunlarca sağlanan verilerin,
ulusal güvenlik için kullanımı, bu faaliyetlerin ve kullanımların uluslararası
hukukta düzenlenmesi ve buna ilişkin ortak ilkelerin benimsenmesi için bir girişimi
zorunlu kılmaktadır.
Bu
makale, ticari uzay faaliyetlerin yürütülmesi için lisans, tescil, güvenlik,
sorumluluk, sigorta ve tazminat vb. gibi bazı hususları kapsayan bir çerçeve önermeyi
amaçlamaktadır.
In May
2020, Space X took its place in history, as the first private enterprise to
send humans into space. Although private space activities started in the 1960s,
with the new titles, the space is no longer under military and strategic
monopoly of the States, but a domain of interaction and cooperation of old and
new space actors, dealing with space tourism, space mining, etc.
While
commercial space, with a large variety of activities, such as telecommunication,
internet infrastructure or earth observation capabilities, brings “new space
economy” on the table, the uses of commercial satellites and data provided for
national security, necessitates a new initiative in international law for the regulation
of the uses and adoption of common principles.
This
article aims to provide a framework to cover some of the aspects, such as licensing,
registration, security, liability, insurance, and indemnity, etc. for the
conduct of such activities.