İSTANBUL ÜNIVERSITESI EDEBIYAT FAKÜLTESI TÜRK DILI VE EDEBIYATI DERGISI (TÜDED), cilt.44, sa.44, ss.229-247, 2011 (ESCI)
Türklük bilimi çalışmalarında Özbekistan coğrafyası önemli bir
yere sahiptir. Fergana, Semerkant, Buhara, Harezm gibi yerleri
bünyesinde barındıran Özbekistan, Türkoloji çalışmaları için önemli
bir duraktır. Burada çok sayıda Türkolog Türk dili ve kültürü üzerine
çalışmalar yapmaktadır.
Kazakbay Mahmudov Özbekistan’ın önde gelen saygın
Türkologlarından biridir. Özellikle Orta Türkçe dönemi eserleri
(Kutadgu Bilig, Divanü Lugati’t-Türk, Atebetü’l-Hakayık, Orta Asya
Kur’an Tefsiri/Anonim Tefsir) ile Özbek dilinin fonetiği üzerine
yapmış olduğu araştırma ve inceleme yayınları pek çok çalışmada
başvuru kaynağı olarak kullanılmaktadır. Kazakbay Mahmudov’un
makalelerinin çoğu Rusça, İngilizce, Türkiye Türkçesi gibi dillere
aktarılmıştır. Kazakbay Mahmudov ilerlemiş yaşına rağmen
çalışmalarını devam ettirmektedir.
Türkiye’de Kazakbay Mahmudov ve eserleri hakkında bugüne
kadar herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Sadece bir makalesi Türkiye
Türkçesine aktarılmış başka bir makalesi de Özbek Türkçesi ile aynen
yayımlanmıştır.
Bu yazıda Kazakbay Mahmudov’un hayatı, çalışmaları ve Türklük
bilimine katkıları ele alınmıştır. Çalışmaları ile Türkoloji dünyasında
önemli bir yer tutan Kazakbay Mahmudov ve eserlerinin Türkiye’de
tanıtılması ve tanınması hedeflenmiştir.
Uzbekistan has an important place in the field of Turkish Studies.
Uzbekistan which encompasses places like Fergana, Samarkand,
Bukhara, and Harezm, is an important center for Turkish studies. It is a
place where many Turkologists work on Turkish language and culture.
Kazakbay Mahmudov is one of the leading and respected
Turkologists of Uzbekistan. His studies on the works of Middle
Turkish period (Kutadgu Bilig, Divanü Lugati’t-Türk, Atebetü’lHakayık, Orta Asya Kur’an Tefsiri/Anonim Tefsir) and his works on
the phonetics of Uzbek language are important resources of the field.
Many of his articles have been translated into languages such as
Russian, English, and Turkey Turkic.
There has been no research on Kazakbay Mahmudov and his works
in Turkey. Only one of his articles has been translated to Turkey
Turkic, an another has been published originally in Uzbek language.
In this study the life, and work of Kazakbay Mahmudov and his
contributions to Turcology will be focused on. Thus, Kazakbay
Mahmudov, who has an important place in the field of Turcology and
his works will be introduced to the Turkish audience.