PRENS ADALARI ÖRNEĞİ ÜZERİNDEN MARMARA DENİZİ'NDEKİ OKTOKORAL MERCANLARIN EKOLOJİK DURUMLARI


Topçu Eryalçın N. E., Yılmaz İ. N., Barraud T., Doğan O., Saraçoğlu C.

MARMARA DENİZİ 2022 SEMPOZYUMU, İstanbul, Türkiye, 8 - 09 Ocak 2022, sa.63, ss.393-399

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.393-399
  • İstanbul Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Prens Adaları bölgesi, zengin bir oktokoral mercan faunası barındırır ve

hem yumuşak mercanlar hem de gorgonların yoğun olarak bulunduğu alanlara

sahiptir. Sarı gorgon Eunicella cavolini metrekarede onlarca koloniden oluşan

yoğun fasiyesler halinde görülürken, derin deniz gorgon türleri Paramuricea

macrospina ve Spinimuricea klavereni ise, Marmara Denizi’ne özgü şekilde sığ

dağılım gösterdikleri Prens Adaları’nda yumuşak mercan Paralcyonium

spinulosum ile birlikte mercan bahçeleri oluşturur. Öte yandan megaşehir

İstanbul’un kıyılarında bulunan bu mercan bölgesi, insan faaliyetlerinin ağır

baskısı altındadır. On yıllardır devam eden endüstriyel balıkçılık ve kirlilik

baskılarına, son yıllarda artan kıyı dolgu ve inşaat faaliyetleri eklenmiştir.

Özellikle 2015 yılında başlayan Yassıada inşaat süreciyle birlikte bölgede sünger,

mercan ve diğer başka bentik sesil omurgasız türlerini kapsayan bir toplu ölüm

felaketi yaşanmıştır. Yumuşak mercanlar bölgede neredeyse yok olmuşken,

gorgonların sayılarında da ciddi düşüşler kaydedilmiştir. Özellikle kırmızı gorgon

Paramuricea clavata ender rastlanır hale gelmiştir.

Sivriada’da da inşaat sürecinin başlaması ile birlikte, kıyılarındaki sarı

gorgonların bölgeden tamamen yok olmamasını sağlamak amacıyla, parça nakli

çalışması yapılmış ve yüzlerce gorgon fragmanı Balıkçı Adasına taşınmıştır.

Tranplant gorgonlarda yüksek hayatta kalma oranları elde edilmiştir. Balıkçı

Adası 2020 yılında nakledilen gorgonları ve bölgedeki zengin biyolojik çeşitliliği

endüstriyel balıkçılık faaliyetlerinden korumak amacıyla koruma altına

alınmıştır.

İlerleyen yıllarda özellikle derin deniz türlerinde bir iyileşme süreci

başlamış ancak 2020-2021 kış sezonunda baş gösteren yoğun müsilaj felaketiyle

tekrar toplu ölümler kaydedilmiştir.