Akademik Veri Yönetim Sistemi
Multidisipliner Prensiplerle Oral Diagnoz, İlknur Özcan, Editör, İstanbul Tıp Kitapevleri, İstanbul, ss.491-510, 2022
Kanama kavramı kısaca, damar bütünlüğünün bozulması sonucunda kanın damar dışına çıkması hali olarak tanımlanır. Kanama pek çok sebeple meydana gelebilir. Vücutta kadınlarda aylık fizyolojik mensturasyon kanamaları hariç tüm kanamalar, patolojik kabul edilir. Kısa sürede oluşan yüksek kan kayıpları hayatı tehdit ederken düşük miktardaki kan kayıpları vücut tarafından kompanse edilmeye çalışılır. Kanama müdahalesinde doğru ilerleyebilmek için sebebin anlaşılması önemlidir.
• Doku ve organlarda meydana gelen yaralanmalar,
• Vasküler bozukluklara bağlı kanamalar,
• Trombosit hastalıkları ile ilişkili kanamalar,
• Pıhtılaşma mekanizması bozuklukları sonucunda meydana gelen kanamalar.
Kanamalar genellikle doku bütünlüğünü bozan travma neticesinde meydana gelir. Sağlıklı bireylerde oluşan travma kaynaklı kanamalarda endotel hasarı çok büyük değilse hemostaz mekanizması devreye girerek kanama kontrol altına alınır. Hemostaz mekanizmasının bozulduğu hastalarda artmış kanama ile karşılaşmak olasıdır. Kanama bozuklukları genetik geçişe bağlı olabileceği gibi vasküler duvar bütünlüğünü, pıhtılaşma faktörlerini, trombosit sayı ve fonksiyonlarını etkileyen hastalıklara ve kullanılan ilaçlara bağlı olarak gelişebilir. Radyoterapi ve kemoterapi süreçleri de vücudu kanama açısından olumsuz etkileyebilirler. Akut tedavi aşamasında kan tablosunda ve vücudun kan yapma potansiyelinde yarattıkları zafiyet, tedavi sürecinin tamamlanmasından sonraki birkaç ayda normalleşebilir. Radyasyonun kemik iliği hücreleri üzerine inhibitör etkisi ise maruz kalınan ışın dozuna göre farklılık gösterir. Diş hekimliği pratiğinde uygulanan işlemler sıklıkla kanamaya sebep olduklarından işlem öncesi hastaların kanama riski açısından değerlendirilmesi ihmal edilmemelidir. Değerlendirmenin ilk adımı detaylı anamnezdir. Anamnezde kanama şüphesi varlığında hastaya yöneltilecek sorular dikkatle seçilmeli ve cevapları alınmalıdır.