Akademik Veri Yönetim Sistemi
Müzik Eğitimi Yayınları, Ankara, 2018
Türkiye’de müzik eğitimi alan öğrenciler müzik biçimi ve analizi derslerinde çoğunlukla gereksiz zorluklarla uğraşırlar. Armoni ve kontrpuan gibi derslerde ise geleneksel olarak özel bir destek alırlar. Bu derslerde öğrencilere 19. yüzyıl armonisi üslubunda cümleler oluşturmaları istenmeden önce; Adım adım nasıl akor kuracakları, bunları birbirine nasıl bağlayacakları ve bunların arasından seçim yapmaları öğretilir ya da bir 16. yüzyıl motetinin üslubunu taklit etmeyi denemeden önce adım adım gerekli becerileri kazanarak farklı türleri çalışmaları sağlanır. Fakat iş müzik analizi alanına geldiğinde, her ne kadar analiz tekniği kontrpuan tekniğinden farklı olmayan, önceden kazanılmış bir beceri olsa da bu uygulama neredeyse terk edilmiştir. Analiz derslerinde çoğunlukla standart müzik biçimleri açıklansa da öğrencilerin çoğu yetersiz desteklerden dolayı bir kompozisyonun yapısını kendi başına çözmeyi başaramamaktadır.
Bu çalışma, öğrencileri standart müzik biçimleriyle tanıştırma çabası bakımından diğer biçim kitaplarına benzer ancak daha önemlisi, öğrencilere biçim ve analizin gerçek amacını kazandıracak olan gerekli teknik beceriyi vermeye başlar. Bu, bir müzik parçasının özelliklerine önyargısız yaklaşma ve safça söylenecek olursa müziğin yapısını keşfetme becerisidir.
Böyle bir tekniği geliştirmek amacıyla kitabın her bölümünde belli aralıklarla pek çok çalışma önerilmiştir. Bu çalışmaların çoğu repertuvarın iyi bilinen ve kolay bulunabilen parçalarından oluşmakla birlikte çeşitlilik olması için farklı dönem ve üsluplara ait örnekler de mevcuttur.
Bu kitabın bazı kısımları öğrencileri bazı konuları ezberden sınıflandırmaya zorluyor olsa da bu durumdan bilerek kaçınılmamıştır. Zira bu durum, öğrenciler bir parçayı ezberden sınıflandırıp anladıklarını sandıklarında zararlıdır. Diğer durumlarda sınıflandırma, bunun kendi içinde sonu olmayan bir araç olduğunu kavradıklarında çok faydalı olabilmekte böylelikle diğer durumlarda sorulup cevaplanmayacak soruların sorulmasını ve cevaplanması sağlamaktadır.
Kitabın biçimlenmesinde ve temelini oluşturmamda büyük etki ve katkısı olan pek çok kitap arasında Percy Goetchius’un çalışmaları ve Felix Salzer’in Structural Hearing adlı kitabı özel bir yer tutmaktadır. Bunların ilkinden, bugün halen kullanılmakta olan fakat Türkçeleştirmeden kaynaklanan bazı yeni tanımlamaların yapıldığı birçok terim alınmıştır.
İkincisinden ise pek çok önemli kavram alınmıştır. Her ne kadar farklı biçimlerde ve gerçekten de farklı sonlara varacak şekilde uygulanmış
olsa da biçimin tonal yapı ve tasarım arasındaki bir etkileşim olduğu görüşünün kaynağı Salzer’in kitabıdır. Çalışma parçalarının çoğu ise Charles Burkhart’ın Anthology for Musical Analysis adlı kitabından alınmıştır. Söz konusu antolojide eserlere dair tarihi bilgiler de vardır. Bunlara ek olarak, İlhan Usamanbaş’ın Müzik Biçimleri adlı kitabında yer alan ve açıklanan pek çok analiz ve çalışma örneği de bu kitabın temel kaynakları arasında yer alır. Konu anlatımlarında örnek gösterilen pek çok parça ve İngilizce terimlerin pek çoğunun Türkçe karşılığının kaynağı da yine bu kitaptır.
Bu kitap, Türkiye’deki farklı müzik okullarında uzun süredir okuttuğum; Form bilgisi, müzik analizi vb. derslerde ve seminerlerde kullandığım kaynakların ve hazırladığım ders notlarının temelinde hazırlanmıştır. Zamanla mutlaka düzeltmeler ve ilaveler yapılacak ya da yeni örnekler dahil edilecek olsa da temelde öğrencilerin ve müziğin yapısını keşfetmeye istekli herkesin ihtiyaçlarını karşılayacak bir kaynak olması amaçlanmıştır.