YAŞLIDA MALNUTRİSYON TEDAVİSİNDE BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ DİYET İLE EŞ ZAMANLI FİZİKSEL EGZERSİZ UYGULAMASININ BESLENME DURUMU, FİZİKSEL PERFORMANS VE YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Huzeyfe ARICI

Danışman: Timur Selçuk Akpınar

Özet:

 

Giriş: Ülkemizde yaşlı nüfusu giderek artmakta ve yaşlılarda atlanan malnutrisyon tanı ve tedavisi morbidite ve mortalite oranlarını artırmaktadır[1] Yaşlılarda malnutrisyon tedavisinde oral nutrisyonel destek ürünleri kullanılarak yapılan çalışmalar mevcuttur. Ancak kişisel diyet tedavisinin fiziksel performans ve malnutrisyona olan etkisini inceleyen bir çalışma yoktur.  Bu çalışmada bireysel diyet ve fiziksel egzersiz uygulamasının malnutrisyon, fiziksel performans ve yaşam kalitesi üzerine etkilerini incelemeyi amaçladık.

 

Materyal Metod: İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Klinik Nutrisyon ve Geriatri Polikliniğine Ağustos-Aralık 2020 tarihleri arasında başvuran 65 yaş üstü malnutrisyon ve malnutrisyon riskli 20 hasta çalışmaya dahil edildi. Çalışma prospektif randomize kontrollü olacak şekilde dizayn edildi. Çalışma grubundaki hastalara diyet ile beraber fiziksel egzersiz verilirken kontrol grubundaki hastalara yalnızca diyet tedavisi uygulandı. 12 haftalık takip sonunda hastaların nutrisyon parametreleri, fiziksel performansları ve yaşam kalitesi gruplar içinde ve gruplar arasında değerlendirildi.

 

Bulgular: Çalışmadaki hastaların %55’i erkek (n=11), %45’i kadındı (n=9). Erkeklerin yaş ortalaması 72.6, kadınların ise 70.7’ydi. Çalışma sonunda her iki grupta da MNA testi puan ortalaması istatistiksel olarak anlamlı oranda arttı (p=0.005). Çalışmanın başında ve sonundaki BMİ ortalamalarına bakıldığında diyet ve diyet+egzersiz grubunda anlamlı artış görüldü (p=0.005 , p=0.01). EQ-5D index skoruda diyet grubunda anlamlı değişim olurken (p=0.01) diyet+egzersiz grubunda anlamlı değişim olmadı (p=0.89). EQ-5D VAS skorunda hem diyet hem de diyet+egzeriz grubunda anlamlı değişim oldu (p=0.02 , p=0.02). ASMİ ortalama değişimlerine bakıldığında her iki grupta da anlamlı fark çıkmadı (p=0.09 , p=072). Çalışmanın başından sonuna kadar diyet grubundaki el sıkma gücünün ortalaması %31.6 ile anlamlı olarak arttı (p=0.005). Diyet+egzersiz grubundaki değişim de %34.5 ile anlamlıydı (p=0.005). Böylece diyet+egzersiz grubundaki el sıkma gücü oransal olarak daha çok artmış oldu. TUG testi ortalamalarına bakıldığında çalışma sonunda hem diyet hem de diyet+egzersiz grubundaki azalma anlamlıydı (p=0.01 , p=0.01).

 

Sonuç: Çalışmamızda diyet ve fiziksel egzersiz tedavisi ile nutrisyon parametreleri ve fiziksel performansta iyileşme olduğunu gösterdik. Yalnızca nutrisyonel destek ürünleri değil aynı zamanda kişisel diyet uygulamalarının da hastalarda malnutrisyon tedavisinde kullanılabileceğini ve bu uygulamaların hastaların hem nutrisyon parametlerine hem de fiziksel performans değerlerine olumlu katkı sağlayabileceğini saptadık.