Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sinem ÜNAL
Eş Danışman: Ahmed Sayed Ibrahım Aly
Danışman: Bedia Palabıyık
Özet:
İnsan kanser hücrelerinde tedavi amaçlı
kullanılan çeşitli kimyasallara karşı geliştirilen çoklu ilaç direnci “multiple
drug resistance, MDR”, kanser tedavisinde başarıyı sınırlayan faktörlerin
başında gelmektedir. Bu nedenle, kanser hücrelerinde programlı hücre ölümünü
hedefleyen ilaçların geliştirilmesini amaçlayan çalışmalar hız kazanmıştır. Laboratuvarımızda,
ökaryotik maya tipi bir model organizma olan Schizosaccharomyces pombe’de ER stresi ile hücre ölüm yolaklarından
otofaji arasında bir ilişkinin varlığı gösterilmiştir. İnsana daha yakın ökaryotik
bir model organizma olarak ve çoklu ilaç direncinin sıtmaya karşı kullanılan
ilaçlara karşı da gözlenmiş olması göz önünde bulundurularak, kemirgen sıtma
parazitlerinin kullanılacağı önerilen bu çalışmada, ER stresi ile tetiklenen
hücre ölüm yolaklarının moleküler mekanizmasının ayrıntılandırılması
hedeflenmiştir. Bu amaçla, ER stresini tetikleyen tunikamisin, sıtma ilacı
olarak kullanılan klorokuin ve kanser ilacı olarak kullanılan 5-Florourasil
ajanlarının etkisine maruz bırakılan bu hücrelerde, öncelikle bu etken
maddelerin hücre canlılığı ve üreme profiline etkisi sorgulanacak. Ayrıca, apoptoz
ve otofaji süreçlerde rol oynayan hedef genlerin anlatım profilleri hem
transkript hem de protein düzeyinde araştırılacaktır. Elde edilecek bulguların,
kanser hastalarında hücre ölümünü hedefleyen yeni ilaçların geliştirilmesi
çalışmalarına yeni moleküler hedefler sunacağı düşünülmektedir.