RABGÛZİ’NİN KISASÜ’L-ENBİYÂSINDA SÖZ YAPIMI


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hasan GALİP

Danışman: Feryal Korkmaz

Özet:

            Türk dili tarihinde metin zenginliği açısından önemli bir konumda bulunan Harezm Türkçesinin bu durumu, manzum ve mensur tüm eserlerinin dil hususiyetleri, dil bilgisi özellikleri, söz varlığı, cümle yapısı gibi özellikler bakımından detaylıca incelenmesi gerekliliğini de beraberinde getirmektedir. Bu çalışmada, Türkçenin tarihî dönemlerinden biri olan Harezm Türkçesine ait Kısasü’l-Enbiyâ adlı eser, söz yapımı bakımından incelenmiştir. Bu dönemin söz varlığı açısından en zengin eserleri arasında yer alan Rabgûzî’ye ait Kısasü’l-Enbiyâ üzerinde yürüttüğümüz çalışmada; eserdeki isim, fiil ve edat türündeki sözcüklerde görülen söz yapımı yöntemleri, hangi eklerin nasıl ve ne sıklıkla kullanıldığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu eklerin tarihsel gelişim sürecinde hangi aşamalardan geçtiği değerlendirilmiştir. Bunun yanı sıra yabancı dillerden alınan sözcükler ve birleşik yapılar üzerinde de durulmuştur.