Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Aziz Sancar Deneysel Tıp Araştırma Enstitüsü, Sinir Bilimi Ana Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Zerrin KARAASLAN
Danışman: Cem İsmail Küçükali
Özet:
Amaç: Nöromiyelitis optika spektrum hastalıkları (NMOSH) santral sinir sisteminin
özürlülük yaratan bir hastalığıdır. Olguların büyük bir kısmında Aquaporine-4 (AQP4)
antijenine karşı patojen antikorlar tespit edilmiştir. Antikor tespit edilemeyen
seronegatif NMOSH grubunun ise patogenezi henüz tam olarak aydınlatılamamıştır.
Spinal kord ve optik sinir ağırlıklı tutulum ile seyreden bir multipl sklerozis (MS) altipi
olan optikospinal MS (OSMS) olguları özellikle seronegatif grup ile ayırıcı tanıda
zorluklara neden olmaktadır. Bu çalışmada amacımız seronegatif NMOSH grubunda
astrosit antijenlerine karşı henüz tanımlanmamış antikorların saptanması, OSMS ile
ayrıcı tanıya yardımcı biyobelirteçlerin saptanmasıdır.
Yöntem: Çalışma için seronegatif NMOSH(n=30), OSMS (n=10), ve sağlıklı kontrol
(n=5) olgularından elde edilen serumlarda astrosit yüzey antijenlerine karşı antikor
varlığı primer sıçan astrosit kültürü ile araştırıldı. Spesifik bağlanma izlenen olgu
serumlarında antijen-antikor kompleksleri immünpresipitasyon (İP) yöntemi ile
çöktürülerek, ürünler jel elektroforezde yürütüldü. Sağlıklı kontrollerden farklılık
gösteren bantlar içeren örnekler hedef antijenin tanımlanabilmesi için kütle
spektrometre ile analiz edildi. Biyoinformatik analizler sonucu daha geniş bir olgu
grubunda (AQP4 pozitif NMOSH=19, seronegatif NMOSH=11, OSMS =29,
konvansiyonal MS (KMS)= 36, rekürren inflamatuvar optik nörit (RİON)=15, sağlıklı
kontrol=36) home-made Enzyme-Linked ImmunoSorbent Assay (ELISA) yöntemi ile
antikor varlığı doğrulandı.
Bulgular: Primer astrosit kültüründe 2 seronegatif NMOSH ve 5 OSMS olgusunda
immün boyama izlendi. Bu örneklerle yapılan İP incelemesinde yalnızca OSMS
grubunda birden fazla olguda ortak protein bantları izlendi. Kütle spektrometre
incelemesi ve biyoinformatik analizler sonucu Chloride intracellular channel protein 1
(CLIC1) hedef antijen olarak tespit edildi. ELISA ile doğrulama deneyleri OSMS ve
RİON gruplarında CLIC1 antikor pozitifliği olduğunu gösterdi.
Sonuç: CLIC1 antijenine karşı gelişmiş antikorlar OSMS grubu ile seronegatif
NMOSH olgularında ayırıcı tanı için yardımcı olabilecek bir biyobelirteç olabilir.