Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Tarihi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BARIŞ AYDIN
Danışman: Ömer Kul
Özet:
ÂDİLŞÂHÎLER
HANLIĞI ve YUSUF ÂDİL HAN (1489-1689)
Barış AYDIN
Hindistan, kadîm devirlerden itibaren başta Türkler olmak üzere İranî kavimler, Afganlar, Habeşliler ve Müslüman Araplar tarafından rağbet edilen bir coğrafya olmuş ve bu milletler Hindistan’a dil, din, ırk ve kültür bakımından tesir etmişlerdir. İslâm öncesi dönemde Sakalar, Akhunlar gibi devletlerin ve İslâm sonrası dönemde de Gazneliler ve Gurlular gibi devletlerin Hindistan’ı tamamen mesken edinmeyip buraya akınlar düzenlemek suretiyle hâkim olmaya gayret göstermişlerdi. Müslüman Arapların Sind’de başlayan fetihleri neticesinde İslâmiyet Hindistan’da yayılmış ve Arapların bölgedeki nüfuzunun azalmasından sonra İslâmiyet, Türkler eliyle Güney Hindistan’a kadar yayılma imkânı bulmuştur. Bunun neticesinde Gurluların bakiyesi olan Delhi Türk Sultanlığı kuzeyden güneye doğru genişleme gösteren ilk Türk-İslâm devleti olmuştur. Delhi Türk Sultanlığı’nın bakiyesi olan Behmenîlerin Güney Hindistan’da kurulan ilk İslâm Devleti olması, özellikle Türklerin ve İranlıların idarede söz sahibi olması sebebiyle Hindistan’ın güney bölgelerinde Türkler kalıcı hale gelmiştir. Âdilşâhîler, Güney Hindistan’da Behmenîlerin bakiyesi olarak tarih sahnesine çıkmış bir Türk-İslâm devleti olup, Şiî mezhebini Hindistan’da ilk ilan eden devlet olmuştur. Çalışmamızda da Türklerin ve İslâmiyet’in tedricen kuzeyden Güney Hindistan’a gelişi ve burada kalıcı olması aktarılarak Yusuf Âdil Han’ın Behmenî Hanedanlığı’nda bir valiyken bağımsızlığını ilan edip Âdilşâhî Hanlığı’nı tesisi, güneydeki devletlerle münasebeti, Şiîliğin ilanı ve vârisi İsmail Âdilşâh’ın tahta geçişine kadarki süreç incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Âdilşâhîler, Hindistan, Güney Hindistan, Dekken,
Yusuf Âdil Han, Behmenîler