Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2015
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Deniz Sertel Şelale
Danışman: Meltem Uzun
Özet:
Tüberkülozun kontrol altına alınabilmesi için Mycobacterium
tuberculosis kompleksi (MTBC) varlığının ve ilaçlara duyarlılığının belirlenmesinde
ucuz, hızlı ve güvenilir testlerin varlığı çok önemlidir.
Çalışmada MODS yönteminin direkt tanı ve duyarlılık açısından performansının
belirlenmesi için bu yöntem konvansiyonel kültür yöntemleri (Löwenstein-Jensen
[LJ] kültürü, MGIT 960 sistemi [Mikobakteri üreme indikatör tüpleri:
Mycobacteria Growth Indicator Tube]) ve standart duyarlılık yöntemi (MGIT sistemi)
ile karşılaştırılmıştır.
İncelenen 331 balgam örneğinden 71’inde (%21,45) MODS
yöntemiyle MTBC varlığı saptanmıştır. MODS yönteminin MTBC suşlarının
saptanmasında duyarlılığı ve özgüllüğü (%95 güven aralığı [GA]) sırasıyla %95,95
(%91,5-100) ve 98,83 (%97,5-100) olarak bulunmuş; preparatı aside dirençli
bakteri (ARB) açısından pozitif olan örneklerde duyarlılığının arttığı (%98,55
[%95,7-100]) belirlenmiştir. İsoniazide direncin belirlenmesinde MODS
yönteminin duyarlılığı ve özgüllüğü (%95 GA) sırasıyla %87,10 (%75,3-98,9) ve
%100 (% 100-100), rifampisine direncin belirlenmesinde sırasıyla %85,71 (%67,4-100) ve %96,49 (%91,7-100) ve çok
ilaca dirençli suşların belirlenmesinde sırasıyla %92,31 (%77,8-100) ve %96,55
(%91,9-100) olarak bulunmuştur. Medyan kültür pozitifliği süresi MGIT sistemi
(8 gün) ve MODS yöntemi ile (8 gün) benzer bulunmuşken, LJ kültürünün
pozitifleşmesi anlamlı ölçüde daha uzun (20 gün) sürmüştür (her iki
karşılaştırma için p=0,000). MODS yöntemiyle duyarlılık sonuçları MGIT
sistemine kıyasla anlamlı ölçüde daha kısa sürede alınmıştır (sırasıyla medyan
8 gün, 20 gün, p=0,000).
Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar MODS yönteminin tüberkülozun
direkt tanısında ve suşların isoniazide ve rifampisine duyarlılıklarının
belirlenmesinde yüksek perfomansa sahip hızlı ve ucuz bir yöntem olduğunu ve kaynakları
kısıtlı olan merkezler başta olmak üzere laboratuvarlarda rutin olarak uygulanabileceğini
göstermiştir.
Anahtar Kelimeler : M. tuberculosis, çok ilaca dirençli
tüberküloz, ilaç direnci, isoniazid, rifampisin
Bu çalışma, İstanbul Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri
Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: 31970