Hemodiyaliz hastalarında arteriyovenöz fistül kanülasyonu ilişkili yaşanan invaziv ağrı üzerine nefes egzersizinin etkisinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Bilim Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SILA ÇAĞLAR

Danışman: Nurten Özen

Özet:

Bu çalışma ile amacımız; hemodiyaliz (HD) hastalarında arteriyovenöz fistül (AVF) kanülasyonu sırasında yaşanan invaziv ağrı üzerine uzun süreli uygulanan nefes egzersizi etkisinin incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Randomize kontrollü, tek kör dizaynda yapılan bu çalışma Kasım 2021 - Nisan 2022 tarihleri arasında İstanbul'da özel bir diyaliz merkezinde yürütüldü. Müdahale grubunda yer alan hastalara 12 HD seansı süresince fistül kanülasyonundan önce nefes egzersizi uygulatıldı. Diyaliz hemşiresi kanülasyon işlemi yapmadan önce araştırmacı tarafından hastaya nefes egzersizi uygulamasını yapması söylenerek, kanülasyon için damara girişim yaptıktan sonra egzersiz bitirildi. Kontrol grubundaki hastalara herhangi bir müdahalede bulunulmadı. Ağrı, Görsel Kıyaslama Ölçeği (GKÖ) ile çalışmadan bağımsız bir hemşire tarafından değerlendirildi. Verilerin istatistiksel analizinde; Mann-Whitney U Test, Chi-Square Test, Fisher's Exact Test ve Friedman Testi kullanıldı. Bulgular: Müdahale grubunda 59, kontrol grubunda 53 hasta ile araştırma tamamlandı. Birinci ölçümden on ikinci ölçüme kadar müdahale grubundaki hastaların GKÖ puanlarının kontrol grubundaki hastalara göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha düşük olduğu saptandı (p<0.001). Sonuçlar: AVF'ye kanülasyon öncesi uygulanan uzun süreli nefes egzersizinin kanülasyon uygulaması sırasında yaşanan invaziv ağrıyı azalttığı saptandı. Anahtar Sözcükler: Nefes egzersizi, diyaliz, arteriyovenöz fistül, ağrı, hemşirelik.