Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2017
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sebahat AKGÜL
Danışman: Fatma Oğuz
Özet:
IgA nefropati (IgAN), son dönem
böbrek yetmezliğine (SDBY) yol açan en yaygın glomerüler hastalıklardan
biridir. COSMC, C1GALT1 enzimi ile birlikte IgA1’in glikolizasyonunda rol
oynayan moleküler bir şaperondur. IgAN hastalarında GdIgA1 seviyesi artarken, COSMC
mRNA seviyesinin düştüğü gösterilmiştir, fakat bu mekanizma henüz
açıklanmamıştır. Bu çalışmada COSMC gen promoter bölgesinin CpG adalarının
metilasyon pofilinin GdIgA1 düzeyi ve COSMC mRNA seviyesine etkisi
araştırılmıştır. Çalışmaya IgAN tanısı alan 30 hasta, hastalarla birinci derece
akrabalığı bulunan 11 sağlıklı kişi ve herhangi bir hastalığı olmayan 6
sağlıklı birey dahil edildi. Hastaların B lenfositlerinde COSMC geninin
promoter bölgesinin DNA metilasyonu ve aynı genin ekspresyon düzeyi RT-PCR
yöntemi ile serum ve hücre kültür süpernatantındaki GdIgA1 düzeyi ELISA yöntemi
ile çalışıldı. Hastaların, hasta yakını ve sağlıklı kontrollere göre serum
GdIgA1 düzeyi yüksek, COSMC mRNA seviyesi düşük bulundu. Ancak hastaların COSMC
geni promoter bölgesinin DNA metilasyon düzeyindeki artış belirgin değildi.
Hastaların B-lenfositleri IL-4 veya 5-Aza-2'-deoksisitidin (AZA) ile muamele
edilip kültüre edilmiştir. AZA ile muamele edilen grupta (Grup III) metilasyon
hiçbir ajanla muamele edilmemiş gruba (Grup I) göre belirgin olarak azaldığı, COSMC
mRNA seviyesinin arttığı ve GdIgA1 seviyesinin azaldığı görüldü. IL-4 ile
muamele edilen grupta (Grup II) ise tedavi sonrası, IgAN lenfositlerinde COSMC
mRNA seviyesi başlangıca göre belirgin olarak azaldığı fakat COSMC DNA
metilasyonundaki artışın belirgin olmadığı görüldü. COSMC geninin promoter
bölgesinin DNA metilasyon profilinin IL-4 veya AZA ile değiştirilmesi, IgAN
lenfositlerinde COSMC mRNA ve GdIgA1 seviyesindeki değişikliklerle spesifik
olarak korelasyon göstermedi. Bulgularımız, IgAN hastalarında düşük COSMC mRNA
ve artmış GdIgA1 seviyesini desteklemekle birlikte, COSMC promoter bölgesinin
hipermetilasyonunun, IgAN lenfositlerinde COSMC mRNA ekspresyonunun azalması ve
GdIgA1 düzeyinin artışı ile ilişkili olabileceğini dair bir yargıya varmamız
için yeterli görülmemektedir.