Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2010
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: RÜVEYDA GELİŞKEN AKYÜZ
Danışman: Ayfer Elçigil
Özet:
Amaç: ileri evre akciğer kanserli hastalarda uyku kalitesini etkileyen etmenleri belirlemek.Metod: Çalışmaya Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Kliniğinde yatan evre III ve IV akciğer kanseri tanısı olan, algılama problemi bulunmayan, okuma yazma bilen ve 18 yaşın üzerinde olan 100 hasta örnekleme alınmıştır. Veri toplama formu olarak, Kişisel Bilgi Formu, Visual Analog Skala-Ağrı, Visual Analog Skala-Uyku olmak üzere üç form kullanılmıştır.Bulgular: Hastaların %19'u öksürük, %37'si ise solunum sıkıntısı olduğunu ifade etmiştir. Hastaların solunum sıkıntısının tedavisi için %21'i oksijen tedavisi kullanmaktadır. Solunum sıkıntısı için oksijen tedavisi kullanan hastalar ile kullanmayan hastaların uyku yeterlilik puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05).Hastaların ağrı ve uyku düzeyleri VAS ile değerlendirildi; ağrı puan ortalaması 4.6±3.5, uyku puan ortalaması 3.8±2.4 olarak bulunmuştur. Aralarında negatif yönlü orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur (r:-42, p:.000). Hastaların %28'i ağrısı için opoid ilaçları kullandığını ve opoid ilaçları kullanan hastaların uyku yeterlilik puanlarının düştüğü bulunmuştur (p<0.05).Hastaların %77'si aldıkları kemoterapi ve radyoterapi tedavilerine bağlı yan etki yaşadıkları; kusma, yorgunluk/halsizlik yaşayan hastaların uyku yeterlilik puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0.05).Sonuç: Akciğer kanseri tanısı olan hastaların en sık yaşadıkları sorunlar arasında uyku önemli bir yere sahiptir. Uyku sorunları tedavi ve hastalık sürecini olumsuz etkilediği bilinmektedir. Bu nedenle akciğer kanserinde uyku kalitesini etkileyen etmenler belirlenmeli ve etmenler ortadan kaldırılmalıdır.Anahtar Kelimeler: İleri evre akciğer kanseri, uyku kalitesi, uykuyu etkileyen etmenler