Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Munzur Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Mühendislik Yönetimi Anabilim Dalı (Disiplinlerarası), Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Yunus Emre AYKAÇ
Danışman: Muhammet Gül
Özet:
Dünyada ve ülkemizde gelişmekte olan endüstri ile birlikte enerjiye duyulan ihtiyaç
her geçen gün artmaktadır. Fosil yakıtların çevreye verdiği büyük zararlar nedeniyle
yenilenebilir enerji kaynaklarının önemi her geçen gün artmaktadır. Bunlardan en
önemlilerinden bir tanesi de ülkemizde potansiyeli oldukça yüksek olan güneş enerjisidir.
Panel maliyetlerinin yüksek olması ve yapılacak güneş enerjisi santral yatırımının geri dönüş
süresinin uzun olması sebebiyle güneş enerjisi santralinin kurulacağı yer yatırımın fizibilitesi
için hayati öneme sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Tunceli için kurulabilecek bir güneş enerji
santrali için iki aşamalı birçok ölçütlü karar verme (ÇÖKV) modeli geliştirmektir. Bu
bağlamda, ilk olarak literatür taranarak ve uzman görüşleri alınarak, yer seçimini etkileyen
faktörler toprak yapısı ve zemin, fay hattı, rekreasyon, heyelan, eğim, güneş radyasyonu,
yükseklik, yön ve trafo merkezlerine uzaklık olarak belirlenmiştir. Belirlenen bu kriterler,
En İyi En Kötü Yöntemi (BWM) ile ağırlıklandırılmıştır. Birçok ÇÖKV yönteminde bütün
kriterleri içeren bir karşılaştırma matrisinine ihtiyaç duyulmasına rağmen, BWM’de daha az
sayıda karşılaştırma matrisine ihtiyaç duyulmaktadır. BWM’de karşılaştırmalar en iyi ve en
kötü temel alınarak gerçekleştirildiğinden karar vericilerin daha güvenilir bir ikili
karşılaştırma yapmasına imkan sağlamaktadır. İkincil olarak, ağırlıklandırılmış kriterlere
göre 8 alternatif lokasyon (Tunceli Merkez, Pülümür, Ovacık, Mazgirt, Hozat, Çemişgezek,
Nazımiye, Pertek) arasından en uygun yer seçimi gerçekleştirilmiştir. Bu ikincil aşamada 5
farklı ÇÖKV metodu kullanılmıştır. Bunlar TOPSIS, VIKOR, SAW, GRA ve
ELECTRE’dir. BWM sonuçlarına göre; güneş radyasyonu faktörü 0.334 ağırlık değeri ile
en önemli faktör olurken, fay hattı faktörü 0.038 ağırlık değeri ile en az önemli faktör olarak
belirlenmiştir. Yer seçim sonuçlarına göre; Pertek ilçesi 5 metodun tamamında en uygun yer
olarak belirlenmiştir. Bu çalışmanın, güneş enerjisi santrali lokasyon seçiminde komşu
bölgeler için faydalı bir kılavuz ve diğer alanlarda da lokasyon seçimi problemi için bir
rehber sunması beklenmektedir.