Hellenistik Çağ’da Epos’un Değişimine Bir Örnek Olarak Kallimakhos’un Hekale’si

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Eskiçağ Dilleri ve Kültürleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Mehmet Uğur Aybey

Danışman: Güler Çelgin

Özet:

Antik Yunan yazın alanında önemli bir yere sahip olan epos, Hellenistik Dönem’de bu alanda çağın gerekliliklerini karşılamak üzere bir dönüşüm süreci içine girmiştir. Bu tezde, söz konusu dönüşümü açıkça ortaya koyması dolayısıyla MÖ IV. yüzyılın sonlarına doğru Kyrene’de dünyaya gelen Kallimakhos’un kaleme aldığı Hekale adlı eser, minyatür epos olarak adlandırılan epyllion bağlamında incelenmiştir. Hekale’yle birlikte geleneksel epos’un biçimi ve içeriği değişmeye başlamıştır. Artık uzun uzadıya anlatılan kahramanlıklar dönemin epos’unun konusu olmaktan çıkmış, sıradan insanların günlük yaşamları ve duygu durumları bu türün konusu haline gelmiştir. Hellenistik Çağ’da Hekale’nin geleneksel epos’tan ne bakımdan ayrıştığı ya da hangi düzlemlerde buluştuğu ayrıntılı bir biçimde ortaya konulmaya çalışılmıştır. Dolayısıyla bu çalışma kapsamında epos-epyllion ilişkisine değinilmiştir. Buradan hareketle, Hellenistik Çağ’da sıkça tercih edilen minyatür destanın (epyllion) daha iyi anlaşılması için büyük destanın, yani epos’un Homeros’tan Kallimakhos’a ve onun edebî rakibi olan Apollonios’a uzanan dönüşüm süreci ele alınmıştır. Bu bağlamda geleneksel uzun anlatıların Hellenistik Çağ’da da sürmesi gerektiği görüşünü savunan Apollonios’un epos anlayışı ve şiir sanatına dair görüşlerine karşın geleneksel epik şiirlerin belirli bir kısalıkta olması gerektiğini de ileri süren Kallimakhos’un şiir sanatı anlayışı karşılaştırılarak, iki ozan arasındaki edebî görüş ayrılığının izleri sürülmüştür.