Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ILGIN AKPINAR
Danışman: Muammer Ünal
Özet:
Metal bazlı nanopartiküller arasında yer alan ve antibakteriyel, antiviral ve antifungal özelliklerinin dolayı gümüş nanopartiküllerinin (AgNP), kullanımları giderek yaygınlaşmaktadır. Fusarium oxysporum f. sp. radicis lycopersici domatese özgü konukçu olan ve domates üretimin yüksek kayıplara yol açan zararlı bir toprak kaynaklı patojendir. Bu çalışmanın amacı FORL üzerinde en etkin inhibisyon oranına sahip AgNP boyutunun belirlenmesi, patojeninin bulunduğu veya bulunmadığı ortamlarda domates bitkisi tohumu, 7.günlük bitkisi ve fidesi üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Araştırmamızın birinci kısmında farklı boyuttaki (3, 5, 8 ve 10 nm) AgNP'leri in vitro ortamda 6 farklı FORL izolatına uygulanarak maksimum inhibisyonun görüldüğü boyut ve konsantrasyon belirlenmiştir. İkinci kısımda ise in vivo ortamda Narcan-8 ve SC-2121 domates türlerinin tohum ve fidelerine farklı uygulamalar yapılarak bitkilerde ki morfolojik, fizyolojik ve biyokimyasal değişimler ortaya konmuştur. In vitro ortamda antifungal etki testleri ile 3 nm boyutunda ki ve 50 ppm konsantrasyonda ki AgNP uygulamasının FORL'ün misel büyümesi üzerinde %99,4 oranında inhibitor etki yarattığı belirlenmiştir. AgNP uygulaması sonrasında domates tohumlarının; çimlenme yüzdesi ve canlılık indeksinde anlamlı bir değişim görülmemiştir. Fakat morfolojik analizlerde primer kök ve gövde boyunda artışa sebep olmuştur. Biyokimyasal analizlerde ise; total klorofil, karetenoid ve antosiyanin miktarlarında ise konsantrasyon artışına bağlı olarak azalma görülmüştür. H2O2, MDA, total protein ve CAT miktarları azalırken GST, GR ve POX enzim aktivitelerinin miktarlarında artış belirlenmiştir. Büyük bitki analizlerinde ise kök ve gövde taze ağırlıkları ile uzunluklarında artış görülmektedir. H2O2, MDA, antioksidan enzimler ve total klorofil içeriğinde ise konsantrasyona ve domatesin türüne göre artma ve azalma görülmektedir. Sonuç olarak 3 nm boyutunda ki 37,5 ppm ve 50 ppm AgNP uygulamaların FORL'ün yarattığı hastalık şiddetini azalttığını ve domates bitkisinde ciddi verim kayıplarına sebep olucak şekilde stres yaratmadığı belirlenmiştir. 3 nm boyutunda AgNP içeren sulu dispersiyonlar FORL'ün kontrolü için etkili ve toksik olmayan bir preparat olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.