Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sedat Berke Sümer
Danışman: Duygu Kadaifçiler
Özet:
Üretim atıksuyu, petrol ve
doğalgazın yer altında sahip olduğu su ve çıkarılmaları sırasında kullanılan
suyun karışımıdır. Yüzeye çıkarılan petrolün birkaç katı hacimde olabilen bu
üretim atıksuları yapılarında hidrokarbon bileşiklerini, tuz ve çeşitli mineralleri
içerirler. Üretim atıksuları mikroorganizmaların canlılığı için yüksek tuzluluk
oranı ve ağır metallerin varlığı gibi olumsuz yaşam koşullarına sahip olmasına
rağmen mikrofungusların bu şartlara uyum sağladığı bilinmektedir. Son yıllarda yapılan araştırmalarda üretim atıksularından izole
edilen Aspergillus, Cladosporium, Fusarium, Mucor, Penicillium,
Rhizopus ve Trichoderma cinsi mikrofungusların petrol
hidrokarbonlarının parçalanmasında kullanılabileceği bildirilmiştir.
Bu çalışmada Adıyaman ilinde
bulunan farklı petrol sahalarındaki 7 adet petrol
kuyusuna ait üretim atıksularında 5 farklı besiyeri (PDA, SDA, CDA, MEA ve DG18)
ve yüzeye yayma ekim yöntemi kullanılarak kültüre
edilebilir mikrofungusların varlığı, toplam koloni sayıları, çeşitliliği ve izole edilen mikrofungusların amilaz,
selülaz, lipaz ve jelatinaz enzim aktivite indeks
değerleri araştırılmıştır. Bu kapsamda örnekleme yapılan tüm petrol kuyularında
mikrofungus varlığı saptanmıştır. Ekim yapılan
besiyerleri içerisinde en fazla tür çeşitliliğinin sırasıyla CDA, DG18, PDA, SDA
ve MEA besiyerlerinde olduğu saptanmıştır. 7 farklı üretim atıksuyu örneğinden toplam
53 adet mikrofungus izole edilmiş ve bu izolatların 43’ünün amilaz ve selülaz,
23’ünün lipaz enzimi ürettiği tespit edilmiştir. İzole edilen 53 adet mikrofungal
izolatın 26 adedi Aspergillus versicolor, 8 adedi Penicillium
chrysogenum, 7 adedi Penicillium solitum, 4 adedi Aspergillus
flavus, 3 adedi maya, 2 adedi spor oluşturmayan fungus, 1 adedi Aspergillus
sp., 1 adedi Chaetomium sp. ve 1 adedi Cladosporium cucumerinum
olarak tayin edilmiştir.
Elde edilen sonuçlar Adıyaman ilinde
bulunan farklı petrol sahalarına ait petrol üretim
atıksularında mikrofungal biyoçeşitliliğin mevcut
olduğunu, izole edilen mikrofungusların
endüstriyel açıdan önemli bazı
hücre dışı enzimleri üretebilme yeteneklerine sahip
olduklarını, enzimatik aktivite indeks değerlerinin suşa bağlı olarak
değişkenlik gösterebildiğini ve metabolik açıdan farklı mikrofungusların
izolasyonunda farklı besiyeri kullanımının gerekli olduğunu vurgulamaktadır.