Kan Kültürlerinden İzole Edilen Çoğul Dirençli Gram Negatif Çomaklarda Farklı Yöntemlerle Kolistin Direncinin Saptanması


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RAMA ALHAMWI

Danışman: Lütfiye Öksüz

Özet:

Son yıllarda kan kültürlerinden  izole edilen çoğul dirençli bakteriler artmaya ve tedavi seçeneklerini kısıtlamaya başlamıştır. Çoğul dirençli suşların etken olduğu enfeksiyonlarda kolistinin kombinasyon şeklinde kullanılması tercih edilebilmektedir. Kolistin direncinin saptanması için sıvı mikrodilüsyon yöntemi altın standart olarak tavsiye edilmiş yöntemdir. Ancak bu yöntem emek yoğun ve zaman alıcı olması nedeniyle rutin laboratuvarlarda uygulanamadığından yeni ve kolay uygulanabilen yöntemlerin geliştirilmesi ihtiyacı ortaya çıkmıştır.

Bu çalışmada 2019 -2020 yıllarında çeşitli kliniklerden gönderilen kan kültürlerinden izole edilen 102 çoğul dirençli Gram negatif çomaklarının kolistine duyarlılığı, dört farklı yöntem (makrodilüsyon, buyyonda disk elüsyon, ticari mikrodilüsyon ve hızlı polimiksin NP testi) ile yapılarak referans yöntem olan sıvı mikrodilüsyon (BMD) yöntemi ile karşılaştırılmıştır. Ardından kolistine dirençli izolatlarda kolistin-tigesiklin ve kolistin-meropenem kombinasyonları arasında sinerji olup olmadığı dama tahtası yöntemiyle araştırılmıştır. Ayrıca kolistine dirençli izolatlarda PCR ile mcr-1 direnç geni araştırılmıştır.

BMD yöntemiyle 15 (%15) izolatta kolistin direnci, MİK50 ve MİK90 0.25 μg/ml ve 16 g/ml olarak saptanmıştır. Denenen tüm yöntemlerde kategorik uyumun çok iyi (%100) olduğu bulunmuştur. Bu yöntemlerle çok büyük hataya rastlanmamasına rağmen makrodilüsyon ve ticari mikrodilüsyon yöntemi en fazla küçük hata veren yöntemlerdir. En iyi esansiyel uyum oranı veren yöntemin disk elüsyon yöntemi olduğu bulunmuştur. Kolistine dirençli izolatlarda kolistin-meropenem kombinasyonu %100 ve kolistin-tigesiklin kombinasyonu %80 oranda sinerjik etki göstermiştir. Kolistine dirençli suşlar arasında mcr-1 geni saptanmamıştır.

Son zamanlarda kullanılmaya başlanan yöntemler olan disk elüsyon ve HPNP testlerinin, kolistin direncini saptamada en verimli, en kolay, en düşük maliyetli ve en iyi performans gösteren testler olduğu ve rutin kulanıma uygun olduğu saptanmıştır. Çoğul dirençli bakteriyemi/sepsis enfeksiyonlarında kolistin-meropenem kombinasyonunun iyi bir tedavi seçeneği olduğu düşünülmektedir.