Spektrel çizgi derinlik oranlarından yıldız sıcaklıklarının ölçümü : Bir kalibrasyon çalışması

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fen Fakültesi Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2008

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FUAT KORHAN YELKENCİ

Danışman: Tansel Ak

Özet:

Yıldızların etkin sıcaklıklarının yeterli duyarlılıkla bilinmesi, yıldızların birçok özelliğinin belirlenmesinde önemlidir. Bu çalışmada, Okayama Astrofizik Gözlemevi'nde alınmış spektrumlardan yıldızların etkin sıcaklıklarının belirlenmesi için spektrel çizgi derinlik oranları (LDR) yöntemi uygulanmıştır.Güneş civarındaki geç F, G ve erken K spektrel tipinden 160 cüce ve alt dev yıldız için, Okayama Astrofizik Gözlemevi'nin (OAO, Okayama Astrophysical Observatory) 188 cm'lik teleskobunun coude odağındaki yüksek çözünürlüklü (R~70000) HIDES (High Dispersion Echelle Spectrograph) spektrografı ile yeşil - sarı bölgede (?G?) 5000-6200 Å ve kırmızı bölgede (?R?) 5800-7000 Å aralığında alınan echelle spektrumlar kullanılmıştır. IRAF (Image Reduction and Analysis Facility) programının bazı harici paketleri ile, LDR yöntemi için 20 tane spektrel çizgi çifti belirlenmiş ve çizgi derinlikleri ölçülmüştür. Seçilen çizgi çiftlerinin derinlik oranlarıyla yıldızların etkin sıcaklıkları arasındaki ilişkiler bulunmuş ve en az saçılma gösteren ilişkilerden 15 kalibrasyon elde edilmiştir.Bu çalışmada yapılan kalibrasyonlar ile OAO spektrumlarından yıldızların etkin sıcaklıklarının ±16-23 K'lik duyarlılıkla bulunabileceği görülmüş ve yöntemin etkin sıcaklık ölçümü konusundaki beklentilere verdiği yanıtlar tartışılmıştır.