Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Munzur Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Mühendislik Yönetimi Anabilim Dalı (Disiplinlerarası), Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Halit Serdar SANER
Danışman: Muhammet Gül
Özet:
Hayatın günlük işleyişine engel olan ve insanların hem sağlıklarını hem de sosyal
yaşantılarını tehlikeye atan felaketler karşısında güvenle başvurmak isteyecekleri yerlerdir
hastaneler. Oluşabilecek en kötü şartları göz önünde bulundurarak tüm hazırlıklar
yapılmalı ve verilecek hizmet aksamadan devam etmelidir. Bu çalışmada, ele alınan altı
hastanenin afet sonrası karşılaşılan acil durumlara hazırbulunuşluk düzeyleri incelenmiştir.
Öncelikle hastanelerin hizmetlerine sorunsuz devam etmesi için var olması
düşünülen 6 ana 34 alt kriter belirlenmiştir. Alanlarında uzman 5 karar vericiyle bu
kriterlerin ağırlıkları hesaplanmış ve ülkenin farklı bölgelerinden seçilen 6 hastanenin
belirlenen bu kıstasları ne ölçüde sağladığı yöneticileriyle yapılan görüşmelerle
öğrenilmiştir.
Elde edilen tüm bu veriler Bayesyen BWM, VIKOR ve TOPSIS ÇKKV metotları
kullanılarak geliştirilen bir karar modeliyle değerlendirilmiştir. Uzmanlar tarafından ikili
kıyas mantığıyla değerlendirilen kriter ve alt kriterlerin ağırlıkları Bayesyen BWM ile
hesaplanmıştır. Bu sonuçlara göre “Personel” en önemli kriter olarak belirlenmiştir. Onu
çok az bir farkla “Ekipman” takip etmektedir. Bu da personel ve ekipmanın acil
durumlarda birbirlerinden ayrı düşünülemeyeceğinin göstergesidir. Daha sonra Bayesyen
BWM ile hesaplanan ağırlık değerleri, hastanelerden alınan verilerle birleştirilerek VIKOR
için girdi sağlanmıştır. VIKOR ile elde edilen sonuçlar neticesinde afetlere en hazır
hastanenin Hastane-2 olduğu tespit edilmiştir. Bu hastaneye ait VIKOR Q değeri 0,000
olarak elde edilmiştir. Bu hastaneyi Hastane-4 (Q=0,5661) ve Hastane-5 (Q=0,7464)
izlemektedir. Kalan sıralama ise Hastane-6, Hastane-3 ve Hastane-1 şeklinde olmuştur.
Sonuçların tutarlılığı TOPSIS ile değerlendirilerek kontrol edilmiş ve Hastane-2
yine en hazır hastane olarak öne çıkmıştır. Bu çalışmada Bayesyen BWM’nin kullanılması,
uzman grubun görüşlerinin bilgi kaybı olmadan birleştirilmesini ve olasılıksal bakışla
kriter ve alt kriter ağırlıklarının daha az ikili karşılaştırma yükü ile belirlenmesini
sağlamıştır. Bayesyen BWM’nin literatüre katkısı olan “Kredal Sıralama” ile her bir kriter
arasındaki hiyerarşinin yorumlanması daha hassas bir şekilde yapılmıştır.