Aktif ve pasif sigara dumanına maruz kalan sağlıklı ergenlerde kan endokan ve idrar kotinin düzeyleri arasındaki ilişki


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ELANUR YOLAL

Danışman: Ayşe Kılıç

Özet:

Giriş: İdrar kotinin düzeyi, aktif ve pasif sigara dumanı maruziyetini belirlemede kullanılan bir belirteçtir. Kan endokan düzeyleri de, inflamasyonda endotel aktivasyonu ve neovaskülarizasyonu yansıtabilir. Kan endokan ve idrar kotinin düzeyleri arasındaki ilişkinin araştırılması, sağlıklı ergenlerin sigara dumanı maruziyetinin boyutuna dikkat çekmek açısından büyük önem taşıyabilir. Amaç: Sigara dumanına aktif veya pasif maruz kalan ve kalmayan 13 – 18 yaşları arasındaki sağlıklı ergenlerde bakılan kan endokan ve idrar kotinin düzeyleri arasındaki ilişkiyi değerlendirmektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmamıza İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Pediatri Bilim Dalı Polikliniği'ne başvuran, 13 – 18 yaş aralığında, aktif veya pasif sigara dumanına maruz kalan ve kalmayan 88 ergen dahil edildi. Sağlıklı ergen ve ebeveynlerinin yaşam tarzları ve sigara dumanı maruziyetlerini belirlemek için anket uygulandı. Olgular, sigara dumanına maruz kalma durumlarına göre; çalışma grubu (aktif veya pasif sigara dumanına maruz kalan), kontrol grubu (aktif veya pasif sigara dumanına maruz kalmayan) iki gruba ayrıldı. Olguların tartı, boy, vücut kitle indeksi ve kan basıncı ölçümleri yapıldı, kan endokan ve idrar kotinin düzeyi tetkikleri için örnekler alındı. Bulgular: Çalışmamızda sigara maruziyet durumuna göre kan endokan düzeyleri değerlendirildiğinde istatistiksel olarak anlamlı olmasa da, çalışma grubundaki ergenlerin endokan düzeylerinin medyan değeri, kontrol grubunun medyan endokan değerinden daha yüksek saptandı. Endokan düzeyini etkileyen faktörler incelendiğinde çalışma grubundaki olgularda kan basıncı daha yüksek saptandı. Gruplar arasında kan basıncı ve VKİ değerleri ile endokan düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (sırasıyla p=0,03; 0,03). Çalışma grubunun paket/yıl ve endokan düzeyleri arasında istatistiksel anlamlı ilişki bulundu (p=0,01). Sonuçlar: Çalışma grubundaki olgularda kan basıncı ve endokan düzeyleri kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuştur. Ergenlerde serum endokan düzeyi ve vasküler risk faktörlerine yönelik daha ileri çalışmalara gereksinim vardır. Anahtar kelimeler: Kotinin, endokan, ergen, aktif ve pasif sigara dumanı, biyobelirteç