Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Sakarya Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2012
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: METİN KASIM KARABAĞ
Danışman: Halil İbrahim Bulut
Özet:
Dinin sadece kişisel-metafizik bir unsur değil, aynı zamanda toplumların
hayatını da derinden etkileyen sosyo-kültürel bir faktör oluşu
tartışmasız kabul görmüş bir gerçektir. Bu noktada dinin, bireyin fikir
hayatını hatta kitlelerin sosyal ve politik hareketlerini yönettiğini ve
toplumların geleceğini yönlendirdiğini söylemek mümkündür. Nitekim
tarihsel süreçte diğer dinlerde olduğu gibi İslam dini içerisinde de
belirli bir grup ya da topluluk olarak, dini referansla ortaya çıkan
İslamiyet'i kendi anlayışları doğrultusunda yorumlayan değişik fikir
akımları ortaya çıkmış ve paralelinde çeşitli şiddet eylemleri meydana
gelmiştir. Lakin dini orijinli görülse de bir toplumda bu tarz bakış
açısını ortaya çıkaran asıl neden insan faktörüdür.Bu bakış açısıyla
İslam toplumlarında radikal eğilimleri ortaya çıkış itibariyle ele
alınırken, toplumun eğitim düzeyini, kültürel yapıya aşırı bağlılıktan
doğan kabilecilik ve yaşama alanını oluşturan coğrafi zorluklar ve
toplumun değer yargılarını, alışkanlıklarını, gelenek ve göreneklerini
inceleyerek gözden geçirmek gerekmektedir. Sonraki tarihsel süreçte ise
İslam toplumlarında özellikle son yüzyılda artan radikal sapmalarda bu
döneminde yaşanan sıkıntı, buhran ve kaoslar etkili olmuştur. Bu tarz
koşulların olduğu ortamda doğan fikirler incelenirken ayrımcılık,
eşitsizlik ve mahrumiyetin ötesinde siyasi, ekonomik, sosyal ve kişisel
faktörleri de göz önünde bulundurmak gerekir. Bu çalışmada İslam
toplumlarında Haricilik ile başlayan Selefi-Vahhabi ideoloji ile
olgunlaşan etkisini tüm İslam dünyasına hissettirmiş radikal
anlayışların genel özelliklerine, doğuş nedenlerine ve koşullarına
dikkat çekmeye çalışmıştır.