Tek taraflı atrofik böbrekli hastaların klinik ve laboratuvar özellikleri, renal sağ kalımı etkileyen faktörler


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Zülal İstemihan

Danışman: Halil Yazıcı

Özet:

Giriş: Erişkinde tek taraflı atrofik böbrek konjenital veya edinsel nedenlere bağlı olarak görülebilir. Bu çalışmada tek taraflı atrofik böbrekli erişkin hastaların demografik, klinik, laboratuvar, radyolojik özellikleri araştırılarak böbrek fonksiyonlarını, sağkalımlarını ve prognoza etki eden faktörleri incelemek amaçlandı.

Materyal ve Metot: İstanbul Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı’ında 1994-2019 yılları arasında takip edilmiş tek taraflı atrofik böbrekli 199 hastanın demografik özellikleri, etyolojileri, ilk başvuru anında ve son poliklinik kontrolünde bakılan serum kreatinin, serum albumin, proteinüri ve CKD-EPI ile hesaplanan eGFR düzeyleri, ultrasonografi ve Tc-99m-dimerkaptosüksinik asit (DMSA) böbrek sintigrafisi sonuçları, gelişen komplikasyonlar ve yapılan müdahaleler, komorbid durumları ile ilgili bilgileri retrospektif olarak elde edidi. Primer sonlanım noktası, kreatinin düzeyinin takipte en az iki katına çıkması ve/veya ≥ 500 mg/g proteinüri gelişmesi ve/veya son dönem böbrek yetersizliği gelişmesi olarak belirlendi. Hastaların başvuru sırasındaki değerleri ve son takip değerleri karşılaştırıldı.

Bulgular: Çalışmadaki 199 hastanın 114’ü (%57,3) kadındı, ortalama yaş 44,4±16,8 yıldı. Ortalama takip süresi 56,5±56,7 aydı. 103 (%51,8)  hastanın sağ böbreği atrofikti. Etyolojide bilinmeyen (%63,8) dışında en sık neden kronik pyelonefrit (%17,1) idi. Hastaların 133’ünde (%66,8) hipertansiyon, 25’inde (%12,6) diabetes mellitus vardı. Ortalama atrofik böbrek boyutları sağ ve sol böbrek için sırasıyla 72,8±17,9 mm ve 73,6±18,7mm’di. Ortalama DMSA sonuçları sağ ve sol böbrek için sırasıyla %14,7±10,6 ve %15,6±12,1’di. Hastaların ilk ve son kreatinin, albumin ve proteinüri düzeyleri ortalamaları sırasıyla 1,2±0,6/1,6±1,5 mg/dL, 4,38±0,46/4,48±0,40 g/dL ve 0,7±1,2/0,5±1,1 g/gündü. Takiplerinde hastaların 7’unda (%3,5) kreatinin düzeyi en az iki katına çıktı, 12’sinde (%6,0) proteinüri gelişti, 4’ünde (%2) nefrotik düzeyde proteinüri gelişti, 17’sinde (%8,5)  son dönem böbrek yetersizliği gelişti, 12’si (%6,0) diyalize girdi, 7 (%3,5) hastaya nefrektomi ve 3 (%1,5) hastaya böbrek transplantasyonu yapıldı.

Sonuç: Tek taraflı atrofik böbrek; proteinüri, son dönem böbrek yetersizliği, nefrektomi veya böbrek transplantasyonu gerekliliği gibi komplikasyonlara sebep olabilir. Bu hastalar yakından izlenmelidir