Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyasal Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: DENİZ KAYNAK
Danışman: Murat Metinsoy
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Demokratik siyasi sistemlerde hükümetler belirli sürelerle, açık, şeffaf, hukuk denetiminde, adil rekabetle yapılan seçimlerde seçmenin verdiği oy sonucunda belirlenir. Seçmenin iktidarı belirleme amacıyla katıldığı her eylem, seçmen davranışı kavramı içerisinde değerlendirilir. Seçmen davranışı kavramı literatürde sosyolojik, psikolojik ve ekonomik olmak üzere üç temel kuram ile açıklanmaktadır. Bu üç kuram da sırasıyla grup aidiyeti, parti kimliği ve stratejik oy verme olmak üzere temel modeller çerçevesinde ele alınır. Seçmen oy kullanırken birbirinden farklı pek çok etmenden etkilendiği için, seçmen davranışı da bu etmenler çerçevesinde açıklanmaktadır. Türkiye’de de seçmen davranışı hem dünyada seçmen davranışını belirleyen evrensel hem de ülkeye özgü etmenlerce belirlenmektedir. Seçmenlerin siyasi kanaatlerini belirleme ve oylarına yansıtmaları açısından belki de en ilginç ve hızlı değişimin yaşandığı dönem 2015’de beş ay arayla yapılan iki genel seçim olmuştur. Bu anlamda, bu dönem, Türkiye’deki seçmenin davranışını etkileyen temel etmenleri anlamak açısından önemli bir laboratuvar olarak görülebilir. 7 Haziran ve 1 Kasım 2015 Genel Seçimleri birbirinden oldukça farklı oy oranları ile sonuçlanmıştır. Bu iki seçim arasındaki dönemin özellikleri ve bu dönemde yaşanan gelişmeler seçmenin karar alma süreçlerini doğrudan veya dolaylı olarak etkilemiştir. Bu çalışmada, kısa vadede seçmen davranışını etkileyen faktörler, dönemin olağanüstü olayları da göz önünde bulundurularak, seçmen davranışı kuramları bağlamında değerlendirilmiştir. Özellikle seçmen davranışında görülen hızlı ve yüksek orandaki değişimin nedenleri ortaya koyularak, seçmen davranışına kısa vadede etki eden ve Türkiye’ye özgü faktörlerin neler olduğu incelenmiştir.