Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fen Fakültesi Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FURKAN AKBABA
Danışman: Tansel Ak
Özet:
Bu tez çalışmasında GALAH DR3 ve Gaia EDR3 gökyüzü taramalarından seçilen 66,220 anakol yıldızına ait metal bollukları, uzay hızları ve Galaktik yörünge parametreleri kullanılarak Galaksi diski için metal bolluğu gradyentleri araştırılmıştır. Yıldızların Galaktik popülasyon türleri kimyasal düzlemde ayrılmış, ince disk ve kalın disk/halo yıldızlarının sayısı, sırasıyla, 60,461 ve 5,789 olarak belirlenmiştir. Metal bolluğu gradyent hesaplamalarında yıldızların Galaktik popülasyon türleri, bugünkü konumları (RGC), Galaktik yörünge parametrelerinden (RRehber, Zmax) hesaplanan uzaklıkları ve iki farklı element bolluk ([Fe/H], [/Fe]) değerleri kullanılarak hesaplanmıştır. İnce disk yıldızları için demir bollukları dikkate alınarak hesaplanan metal bolluğu gradyentleri d[Fe/H]/dRGC=-0.0680.014, d[Fe/H]/dRRehber=-0.0740.005 ve d[Fe/H]/dZmax=-0.1600.008 dex/kpc, alfa element bolluk gradyentleri de d[/Fe]/dRGC=+0.0010.003, d[α/Fe]/dRRehber= -0.0050.001 dex/kpc ve d[α/Fe]/dZmax=0.0340.002 dex/kpc'dir. Yıldız örneğinde kalın disk yıldızlarının sayıca az olması nedeniyle metal bolluğu gradyent değerleri [Fe/H] ve [/Fe] bollukları için sadece RRehber doğrultusunda, sırasıyla, d[Fe/H]/dRRehber = 0.0520.009 dex/kpc ve d[α/Fe]/dRRehber = -0.016 0.002 dex/kpc olarak hesaplanmıştır. İnce disk yıldızlarının [Fe/H] × RRehber düzlemi üzerinde hesaplanan metal bolluğu gradyenti Sharma ve diğ.'nin (2020) Samanyolu Galaksisi için oluşturdukları 4 Gyıl'lık kemo-dinamik model sonuçlarıyla çok iyi uyuşmuştur. Sonuç olarak, tez çalışmasında elde edilen bulgular ikili çökme modelini desteklemektedir.